قانون‌‌شکنی و سوءاستفاده از صلاحیت در وزارت اطلاعات و فرهنگ

مختار وفایی

یافته‌های روزنامه ۸صبح نشان می‌دهد که مسوولان وزارت اطلاعات و فرهنگ ضمن سوءاستفاده از صلاحیت‌ها، به تخلف در قراردادها، اجراات غیرقانونی و تصفیه قومی ‌در پست‌های بلند این وزارت دست زده‌اند.
براساس این یافته‌های ۸صبح، باری جهانی، وزیر اطلاعات و فرهنگ، هزینه سفرهای غیر‌‌رسمی ‌به بیرون از کشور را از بودجه وزارت اطلاعات و فرهنگ پرداخت کرده و از همین بودجه نزدیک به دو میلیون افغانی را برای منزلش وسایل و تجهیزات خریداری کرده است.

مصارف شخصی وزیر از بودجه وزارت

مکتوب شماره ۲۱۳، تاریخ ۱۸/۱۲/۱۳۹۴ که از آدرس وزارت اطلاعات و فرهنگ به ریاست‌جمهوری نوشته شده است، نشان می‌دهد که وزیر اطلاعات و فرهنگ حتا پرداخت مصارف برق منزل شخصی و تداوی دندان‌هایش را از بودجه دولت استفاده می‌کند. در این مکتوب آمده است: «بدین‌وسیله یک قطعه بل دوره سوم میترخوانی حاوی مبلغ ۱۹۶۵ و یک قطعه بل دوره چهارم میترخوانی بشمول باقیات گذشته جمعا حاوی مبلغ ۸۵۱۹۵ افغانی مصارف برق منزل این‌جانب و هم‌چنان یک قطعه بِل کلینیک جوف دهن و دندان الشفا بابت تداوی دندان‌هایم حاوی مبلغ ۱۰۵۰۰ افغانی جمعا مصارف فوق‌الذکر حاوی مبلغ۷۰۶۶۰ افغانی. بدین‌وسیله آرزومندم ملبغ متذکره را به مصرف قطعی از دخل بودجه وزارت اطلاعات و فرهنگ منظور نموده ممنون سازید.»
در همین حال منابعی در وزارت اطلاعات و فرهنگ از داشتنِ تابعیت امریکایی باری جهانی خبر داده و می‌گویند که آقای جهانی، هنگام معرفی‌اش به‌حیث نامزد‌وزیر اطلاعات و فرهنگ به پارلمان کشور، از حذف تابعیت امریکایی‌اش سخن زده و به پارلمان و مردم افغانستان در این مورد اطمینان داده بود، اما اکنون آقای جهانی با پاسپورت امریکایی‌اش به ایالات متحده امریکا سفر کرده است.
یک منبع موثق که از ذکر نامش خودداری کرد، می‌گوید که باری جهانی به تاریخ ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۵ جهت اشتراک در یک کنفرانس سه روزه به کولمبیا رفته و از آن‌جا با پاسپورت امریکایی‌اش به ایالات متحده امریکا سفر کرده است. به نقل از این منبع، وزیر اطلاعات و فرهنگ در جریان سفر به امریکا، در اثر حادثه ترافیکی یک هفته تحت مراقبت جدی صحی بوده و پس از ۲۵ روز به کابل برگشته بود. با این حال عبدالقادر زازی وطن‌دوست، عضو کمیسیون امور بین‌الملل پارلمان می‌گوید که تابعیت امریکایی باری جهانی وزیر اطلاعات و فرهنگ که در هنگام معرفی به‌حیث نامزد‌وزیر گفته بود که آن را از بین برده است، زیر سوال قرار دارد. آقای وطن‌دوست می‌گوید: افراد زیادی به ما گفته‌اند که باری جهانی پاسپورت امریکایی دارد و تابعیت دومش را از دست نداده است. ما در حال تعقیب کردن هستیم و همین که اسناد به‌دست آوریم ضمن سلب صلاحیت، وی را به سارنوالی نیز معرفی می‌کنیم.»
این عضو کمیسیون امور بین‌الملل پارلمان می‌گوید که تمامی‌ وزرا هنگام گرفتن رای در پارلمان تعهد کردند که تابعیت‌های دوم‌شان را از بین برده و با تذکره افغانی کار و فعالیت می‌کنند و در صورتی که تعهدشان را بشکنند، باید سلب صلاحیت شده و به سارنوالی معرفی شوند. وزیر اطلاعات و فرهنگ در حالی با تابعیت افغانی و امریکایی وزارت می‌کند که فقره ۱ ماده ۷۲ قانون اساسی در مورد معیارهای انتصاب افراد به عنوان وزیر می‌گوید: «شخصی که به حیث وزیر تعیین می‌شود تنها حامل تابعیت افغانستان باشد.»
در همین حال یک تن از مسوولان در وزارت اطلاعات و فرهنگ که نمی‌خواهد از وی نام برده شود به روزنامه ۸صبح می‌گوید که تخلف در برخی از قراردادی‌ها از جمله قرارداد ترمیم آثار باستانی که از سال‌ها بدین‌سو به‌دست فرانسوی‌ها بود، توسط یک‌تن از مشاوران وزیر اطلاعات و فرهنگ، بدون آگاهی وزیر، معاونان وزارت و سفارت فرانسه با شرکتی به‌نام گلوبل انجام شده است که در این قرارداد تخلف صورت گرفته است. این منبع می‌گوید سفارت فرانسه در پیوند به این قرارداد اعتراض کرد، اما وزیر اطلاعات و فرهنگ هیچ‌گونه عملکردی در پیوند به این قرارداد انجام نداد.

سخنگو، همه‌کاره‌ی وزارت

منابعی که در این وزارت از ذکر نام‌شان خودداری کرده‌اند می‌گویند که باری جهانی امور این وزارت را به‌دست یکی از دستیارانش که همزمان در سه پست «سخنگو، رییس دفتر و مشاور» کار می‌کند سپرده است. به نقل از این منابع شخصی به نام ‌هارون حکیمی‌که قرارداد کاری‌اش براساس حکم ریاست‌جمهوری الی ختم سال مالی ۱۳۹۴ بود و باید با ختم این قرارداد، پست مشاوریت رسانه‌ای وزارت اطلاعات و فرهنگ که آقای حکیمی‌ در آن معرفی شده بود توسط ریاست منابع بشری این وزارت به اعلان و رقابت آزاد گذاشته می‌شد که این کار صورت نگرفته و ‌هارون حکیمی ‌هم‌چنان از بودجه وزارت ماهانه صدهزار افغانی معاش می‌گیرد.
این منابع می‌افزایند،‌ هارون حکیمی ‌ضمن این‌که از به اعلان رفتن پست کاری‌اش که براساس قرارداد معرفی شده بود جلوگیری کرد، پست سخنگو و ریاست دفتر وزارت اطلاعات و فرهنگ را نیز انحصار کرده است.
با این حال اسناد به‌دست آمده نشان می‌دهد که‌هارون حکیمی، ‌ضمن سوءاستفاده از صلاحیت و کارشکنی در امور کاری وزارت اطلاعات و فرهنگ، تلاش‌هایی را برای محدود کردنِ آزادی بیان در این وزارت نیز روی دست گرفته است.
مکتوبی که کاپی آن در اختیار روزنامه ۸صبح قرار گرفته، نشان می‌دهد که وزارت اطلاعات و فرهنگ از تمامی‌ روسا و کارمندانش خواسته است تا قبل از صحبت کردن با رسانه‌ها و خبرنگاران با دفتر سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ در تماس شوند.
در مکتوب شماره ۳۹۷۵ تاریخ ۷.۷. ‍۱۳۹۴ از آدرس وزارت اطلاعات و فرهنگ به تمامی ‌کارکنان این اداره نگاشته شده است که: «بدین‌وسیله به شما هدایت داده می‌شود تا منبعد هیچ‌گونه مصاحبه‌ای را بدون تفاهم قبلی با محترم‌ هارون حکیمی‌ مشاور رسانه‌ای و سخنگوی مقام وزارت انجام ندهید.»
عبدالمجیب خلوتگر، رییس موسسه نی، حمایت‌کننده رسانه‌های آزاد افغانستان می‌گوید که این دستور وزارت اطلاعات و فرهنگ خلاف ماده ۳۴ قانون اساسی است که آزادی بیان را تضمین می‌کند.
آقای خلوتگر می‌گوید که مشاور رسانه‌ای وزارت اطلاعات و فرهنگ آقای حکیمی‌ ضمن این‌که یک شخص «مطلق‌العنان» است، هیچ‌گونه تجربه و دانش در زمینه کاری‌اش ندارد. خلوتگر می‌افزاید پس از این‌که مکتوبی مبنی بر محدود کردن صحبت کارمندان این وزارت با رسانه‌ها توسط‌ هارون حکیمی‌ منتشر شد، موسسه نی تلاش کرد جلوِ این قانون‌شکنی وزارت اطلاعات و فرهنگ را بگیرد، اما مسوولان این وزارت به درخواست دفتر نی اهمیتی قایل نشده و اقدامات دیگری نیز علیه آزادی بیان انجام دادند. مسوول دفتر نی هم‌چنان از وزارت اطلاعات و فرهنگ می‌خواهد تا هر‌چه زودتر مکتوب متذکره و هدایات مزبور را لغو نموده و عملکرد خویش را مبتنی بر قانون اساسی عیار کند.
در عین حال، یک منبع موثق در وزارت اطلاعات و فرهنگ می‌گوید که به تاریخ ۹ دسامبر کشور چین نزدیک به ۱۰ تن از خبرنگاران افغانستان را در یک سفر رسمی ‌به آن کشور دعوت کرده بود که وزارت اطلاعات و فرهنگ، اجمل جهانی پسر باری جهانی، نجیب‌الله وردک و عبدالهادی پوپل دو تن از کارمندان یک شرکت خصوصی تجارتی را با شماری دیگر از همکاران و دوستان‌شان به‌عنوان خبرنگار به چین فرستاده‌اند.

سوءاستفاده از صلاحیت و تصفیه قومی

اسناد ارایه شده توسط منابع موثق در وزارت اطلاعات و فرهنگ نشان می‌دهد که مشاور رسانه‌ای وزیر که پست‌های سخنگویی و ریاست دفتر را نیز به عهده دارد، پس از ورود به این وزارت دست به تصفیه قومی‌ زده و کارمندان سابقه‌دار این وزارت را برکنار و افرادی از نزدیکان و آشنایانش را گماشته است.
منبع می‌گوید که تاکنون ۱۳ تن از روسای ادارات و ۶ رایزن فرهنگی وزارت اطلاعات و فرهنگ در کشورهای مختلف را برکنار و افرادی از تبار و تیم مشخص را جابه‌جا کرده است. این منبع می‌گوید که‌ هارون حکیمی ‌با دخالت در امور وزارت اقدامات غیرقانونی دیگری را نیز انجام داده است. به نقل از این منبع، شخصی به نام مطیع‌الله اباسین که در پست ریاست آژانس باختر با خلیل مینویی رییس کنونی این ریاست در یک رقابت آزاد امتحان داد، با دخالت ‌هارون حکیمی، ‌آقای اباسین برنده اعلان شد. این منبع می‌افزاید، در امتحاناتی که برای جذب کارمند در این وزارت برگزار می‌شود،‌ هارون حکیمی ‌در اکثر موارد پرسش و پاسخ‌های امتحانات را به افراد مورد نظرش داده و آنان را برنده اعلام می‌کند. این منبع در وزارت اطلاعات و فرهنگ تایید می‌کند که آقای‌ هارون حکیمی ‌پرسش‌ها و پاسخ‌های امتحان برای به‌دست آوردن پست ریاست آژانس خبری باختر را قبل از امتحان به مطیع‌الله اباسین داده بود.
باری جهانی وزیر اطلاعات و فرهنگ و ‌هارون حکیمی ‌مشاور رسانه‌ای، سخنگو و رییس دفتر آقای جهانی از نزدیک به دو هفته بدین‌سو در ایالات متحده امریکا بسر می‌برند و با تلاش‌های فراوان موفق به دریافت پاسخ در رابطه به موارد متذکره از سوی این دو مسوول وزارت اطلاعات و فرهنگ نشدیم. منبع: روزنامه هشت صبح