‏نمایش پست‌ها با برچسب گزارش های تحقیقی. نمایش همه پست‌ها
‏نمایش پست‌ها با برچسب گزارش های تحقیقی. نمایش همه پست‌ها

۲۳ بهمن ۱۳۹۳

حمایت کنید، تا همچنان صدای رسای شما باشم!

درود بر شما!
نی، حمایت کنندة رسانه‌های آزاد افغانستان، نام‌های 13 تن از خبرنگاران را از ولایات مختلف افغانستان، به مرحلة رای‌دهی گذاشته و رای فعالان شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند یکی از این نامزدان را به عنوان «خبرنگار شجاع سال 1393» تعیین کند.
اگر مرا شایستة رای تان مي‌دانید، به لینک زیر رفته  با نشانی در کنار نام‌ام، روی گزینة رای (vote)  کلیک کنید!
برای اطلاع‌رسانی بیشتر، این پُست را هم‌رسانی( Share) نمایید.
سپاس از حمایت تان!
مختار وفایی

۲۸ دی ۱۳۹۳

آتش، ۲۰۰ میلیون افغانی را در ولایت بلخ بلعیده است

مختار وفایی
 طی سال جاری، ولایت بلخ‌ شاهد ۷۷ واقعة آتش‌سوزی بوده است. اکثر‌ این آتش‌سوزی‌ها در مرکز شهر مزارشریف اتفاق افتاده و عمدتاً عامل ‌آن‌ها، شارتی برق، بالون‌های گاز، کم‌توجهی دکان‌داران و فرسوده‌بودنِ سیستم ساختمان‌ها دانسته می‌شود.
در این میان یکی از مارکیت‌هایی که هفتۀ گذشته‌ برای سومین‌بار در قلب شهر مزارشریف آتش گرفت، حکایتِ متفاوت‌تری نسبت به آتش‌سوزی‌های گذشته دارد.
مارکیت جوزجانی، در شمال زیارتگاه حضرت علی قرار دارد و در ۴ طبقه و دارای ۱۱۰ دکان می‌باشد که اکثراً دکان‌های عمده‌فروشی در آنجا قرا‌ر ‌دارند. این مارکیت بار اول در سال ۱۳۸۷ آتش گرفت و بیشتر از یک میلیون دالر به مالکان آن خساره وارد شد. عامل آن، انفجار بالون گاز دانسته شد و پس از مدتی دوباره ترمیم گردید.
‌‌بار دوم این مارکیت در سال ۱۳۹۲، حوالی ساعت ۹ صبح آتش گرفت و خسارات هنگفتی به دکان‌داران و مالکش وارد کرد. این آتش‌‌سوزی هم‌چنان از سوی مسئولان آتش‌نشانی و امنیتی، در اثر شارتی برق دانسته شد. مسئولان این مارکیت می‌گویند که پس از دو آتش‌سوزی هولناک، آنان سیستم‌های برق و تمامی امکانات‌شان را ‌جدید ‌کرده و از لحاظ تخنیکی مارکیت را با معیارهای مدرن مجهز کرده‌اند.
شب دوشنبة هفتة گذشته مارکیت جوزجانی برای بار سوم در آتش سوخت؛ آتش‌سوزی‌ای که بیست دوکان را آسیب رساند و نزدیک به دو میلیون افغانی به دکان‌داران و مالک مارکیت خساره وارد کرد.
فرید‌احمد از مسئولان این مارکیت می‌گوید که حوالی ساعت شش شام آتش‌سوزی آغاز شده بود، اما محافظ مارکیت ساعت هشت خبر شده و آتش‌نشانی نیز تا ساعت هشت‌و‌نیم شب خود را به محل رسانیده است.
به گفتة احمد، آتش‌نشانی دولتی، توانایی مهار آتش‌سوزی را نداشت و آتش‌نشانی شرکت غضنفر، توانست آتش را مهار کند. او می‌گوید که مسئولان امنیتی و مسئولان تخنیکی آتش‌نشانی، محل را بررسی کردند؛ اما هیچ نشانه‌‌ای مبنی بر شارتی برق، انفجار بالون گاز و سایر عوامل داخلی مارکیت به دست نیاوردند. احمد می‌گوید که این مارکیت از ساعت ۵ بعد‌از‌ظهر تا ساعت ۵ بامداد، برق ندارد و تمامی آمادگی‌ها برای جلوگیری از آتش‌سوزی، در سیستم این ساختمان رعایت شده است.

به گفتة مسئولان این مارکیت، آتش‌سوزی از یکی از غرفه‌هایی که در بیرون از مارکیت فعالیت دارد، آغاز شده و آتش از طریق آن به داخل سرایت کرده است. بررسی‌های تیم تخنیکی آتش‌نشانی ولایت بلخ نیز تأیید می‌کند که هیچ عامل داخلی مارکیت در آتش‌سوزی دخیل نبوده و آتش از مغازة بیرونی به داخل مارکیت نفوذ کرده است. عبدالحمید زمری، مدیر رسیدگی به حوادث اطفا‌ئیه ولایت بلخ می‌گوید که تیم تخنیکی آنان تاهنوز عامل این آتش‌سوزی را نیافته و چگونگی آن برای همه گنگ است.
این مسئول آتش‌نشانی می‌گوید که غیر‌معیاری‌‌بودنِ ‌ساختمان‌ها و کم‌توجهی دکان‌داران و مسئولان مارکیت‌ها، باعث بروز آتش‌سوزی‌ها می‌شود که طی سال جاری ۷۷ واقعة آتش‌سوزی، ۲۰۰ میلیون افغانی به مالکان مارکیت‌ها و دکان‌داران خساره وارد کرده است.
آقای زمری نیز تأیید می‌کند که آتش‌سوزی در مارکیت جوزجانی، از غرفة بیرونی سرایت کرده و تا هنوز عامل آن برای تیم تخنیکی آتش‌نشانی بلخ مبهم است. در همین‌حال عبدالرزاق قادری، آمر امنیت فرماندهی امنیه ولایت بلخ می‌گوید که آتش‌سوزی‌ها در مزارشریف عمدتاً در اثر شارتی برق و انفجار بالون‌های گاز صورت می‌گیرد؛ اما آتش‌سوزی اخیر در مارکیت جوزجانی «نهایت مرموز» است. آقای قادری می‌گوید که تیم تخنیکی آتش‌نشانی و فرماندهی امنیۀ بلخ، همیشه در بررسی عوامل آتش‌سوزی‌ها موفق بوده؛ اما در آتش‌سوزی اخیر، هنوز هیچ سرنخی مبنی بر چگونگی وقوع آن به دست نیامده است.
آمر امنیت فرماندهی امنیۀ بلخ، در حالی که عوامل بیرونی را در این آتش‌سوزی امکان‌پذیر نمی‌داند، می‌گوید تصور می‌شود که در جریان روز سوختگی سگرت در یکی از دکان‌ها باقی مانده و شب باعث بروز آتش شده باشد.
در عین حال، محمدشاه از مالکان مارکیت جوزجانی می‌گوید که آتش از غرفة بیرونی به داخل مارکیت سرایت کرده است. او مطمئن است که این آتش‌سوزی ‌توسط شخصی صورت گرفته است. محمدشاه می‌گوید که نسبت به حل مشکلات مارکیت جوزجانی و موجودیت ازدحام غیر‌قانونی غرفه‌های لباس‌فروشی که احتمال آتش‌سوزی‌ها را بیشتر می‌کند، به مسئولان مقام ولایت بلخ ‌بارها مراجعه کرده؛ اما همواره با بی‌توجهی آنان مواجه شده است. محمدشاه می‌گوید که از نهادهای امنیتی خواهان وضاحت در مورد چگونگی آتش‌سوزی این مارکیت است و باید جلو‌ دست‌هایی که سرمایۀ مردم را آتش می‌زنند، گرفته شود.

در همین‌حال یک منبع که نمی‌خواهد از وی نام‌ برده شود، به روزنامة جامعۀ ‌باز از ابهام در این آتش‌سوزی سخن می‌زند. این منبع می‌گوید که گروهی از سارقان به قصد غارت دکان‌ها و مارکیت‌ها، گاهی به طور عمدی مارکیت‌ها را آتش زده و در جریان ازدحام آتش‌سوزی، به طور هم‌آهنگ، دکان‌ها را غارت می‌کنند.

این منبع می‌گوید که آتش‌سوزی اخیر در مارکیت جوزجانی، برنامه‌‌ای سنجیده‌شده از سوی یک گروه سارق در مزارشریف بوده است که لحظاتی پس از آتش‌سوزی، بیشتر از ده تن آنان توسط نیروهای امنیت ملی بازداشت شده‌اند. این منبع می‌افزاید که هرچند سارقان در این آتش‌سوزی، موفق به بردن اجناس دوکان‌ها نشده‌اند؛ اما در آتش‌سوزی‌های گذشتة که در مارکیت جوزجانی و چندین مارکیت دیگر صورت گرفته بود، مقدار هنگفتی از اموال دکان‌ها توسط سارقان به بهانة کمک به دکان‌داران به سرقت برده شده است.
مالکان مارکیت‌ جوزجانی در حالی که عمدی‌بودنِ آتش‌سوزی اخیر را تأیید می‌کنند، در مورد این‌که چه کسی این مارکیت را و به چه دلیلی آتش‌زده است، چیزی نمی‌گویند.
مسئولان آتش‌نشانی و امنیتی شهر مزارشریف ضمن ردِ بازداشت سارقان از صحنة آتش‌سوزی، تأکید می‌کنند که آنان تا هنوز در شناسایی عامل این آتش‌سوزی ناموفق بوده و تیم‌های تخنیکی آنان در تلاش‌اند تا عوامل دخیل در آتش‌سوزی را ردیابی کنند.

۲۹ آذر ۱۳۹۳

حضور زنان ازبیکستانی، در صفوف طالبان، در شمال افغانستان



 مختار وفایی
ده تن از زنان ازبیکستانی از یک ماه بدینسو، در یکی از ولایات نا امن شمال جابجا شده و در صفوف طالبان فعالیت می‌کنند.
کاظم کنعان سخنگوی فرماندهی پولیس سرپل،  ضمن تایید این موضوع می‌گوید که این ده تن در منطقه‌ی زرشالی ولسوالی کوهستانات ولایت سرپل جابجا شده و برای زنان محل از جهاد و شورش علیه حکومت تبلیغ می‌کنند. به نقل از کنعان، این ده تن در ماین سازی مهارت دارند و ضمن تبلیغ و تلاش برای جلب توجه مردمان محل به جنگ علیه حکومت، برنامه‌های آموزشی را برای جنگجویان طالبان برگزار می‌کنند.
هنوز از هویتِ این ده تن، اطلاعات موثقی در دست نیست، اما منابع تایید می‌کنند که این زنان عضویت گروه تحریک اسلامی ازبیکستان یا (جندالله) را دارند. تحریک اسلامی ازبیکستان، یکی از گروه‌های تروریستی آسیای میانه است که از چندین سال بدینسو در تبانی با گروه طالبان، در شمال افغانستان نفوذ گسترده‌یی یافته است.
سخنگوی فرماندهی امنیه سرپل، سرپل می‌گوید که اطلاعات موثق آنان نشان می‌دهد که هر یک از این زنان، ضمن فعالیت‌های تبلیغی و آموزشی برای زنان محل و جنگجویان طالب، در اختیار یکی از فرماندهان نام نهاد طالبان قرار دارند. به نقل از کنعان، این زنان تلاش می‌کنند تا خانم‌های محل را متقاعد سازند که فرزندان و شوهران شان را به صفوف طالبان بفرستند. قبلاً  فتواهایی مبنی بر جایز بودنِ جهادالنکاح از سوی گروه‌های تروریستی در خاورمیانه منتشر شده بود که پس از آن، شماری از زنان در برخی از کشورهای مسلمان، عازم سوریه و عراق شده و خودشان را در اختیار جنگجویان قرار دادند. این اسلام‌گرایان بدین باور اند که جنگجویان جهادگرا، در صفوف جهاد از خانواده‌های شان دور اند و جایز است که هر زنِ مسلمان با یک جهادی مرد همبستر شود. برخی از مبلغین اسلامی، این کار زنان علاقه‌مند به جهادالنکاح را، برابر با نبرد در برابر کفار و حضور آنان در صحنه‌ی جنگ خوانده اند. هرچند، حضور زنان ازبیکستانی در صفوف جنگجویان طالب در ولایت شمالی سرپل، بی‌سابقه بوده است، اما منابع می‌گویند که احتمال دارد، طالبان نیز برای جلب و جذب بیشتر نیرو از میان مردم و رفع نیازهای جنسی شان، دست به چنین اقدامی زده باشند.

۰۵ شهریور ۱۳۹۳

ردِ پای اشباح در جنگ فاریاب؛ از پاکستان تا ایران، از روسیه تا عربستان

قیصار با مردمانِ خسته از جنگ و نهفته در دامان مرگ و ماتم، این‌روز‌ها شاهد نبردهای سنگینی میان چریک‌های مردمی و ترویستان طالب می‌باشد. این ولسوالی نیز از جمله ۳۶۴ واحد اداری افغانستان است که طی چندسال اخیر نامش بیشتر با جنگ، انفجار، قتل و جنایات طالبان گره خورده است. قیصار با فاصلة ۶۰ کیلومتری که از شهر میمنه ولایت فاریاب دارد، یکی از مهم‌ترین هدف‌های استراتژیکی طالبان شمرده می‌شود.
این ولسوالی دارای ۲۲۰ قریه است و ملیت‌های ازبیک، پشتون، تاجیک و عرب در آن زندگی می‌کنند.
از نزدیک به یک ماه بدین‌سو، طالبان با حملات گروهی در فاریاب، قسمت‌های زیادی از ولسوالی قیصار را تصرف کردند و اکنون نیز مناطق وسیعی از جمله قریه‌های پشتون‌نشین را در اختیار دارند. پس از بی‌توجهی‌های زیاد حکومت و وزارت‌های دفاع و داخله، ۵۰۰ تن از باشندگان ولسوالی قیصار مسلح شده و علیه طالبان ایستادند. این خیزش مردمی، باعث رانده‌شدنِ طالبان از بسیاری‌ قریه‌ها و مناطق این ولسوالی شده و نیروهای امنیتی نیز جرئت کردند که با حمایت نیروهای مردمی حملاتی را به طالبان وارد کنند.

در این میان، منابع امنیتی همواره از حضور خارجی‌ها در صفوف طالبان سخن زده و گفته‌اند که طالبان در عملکردشان استقلال‌ ندارند و رهبری آنان در دست خارجی‌ها‌ست.‌

خارجی‌ها کی‌هایند و چه نقشی در جنگ فاریاب دارند؟ 
نظام‌الدین قیصاری، فرمانده نیروهای مردمی در قیصار
فرمانده نظام‌الدین قیصاری، شخصی که نزدیک به ۶۰۰ تن مرد مسلح را در قیصار علیه نیروهای طالبان بسیج کرده و خط مقدم جبهة جنگ علیه طالبان را در یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین نقاط ولایات شمال رهبری می‌کند، در گفت‌وگویی اختصاصی با روزنامة جامعۀ‌ باز، پرده از برخی از ابهامات نهفته در جنگ فاریاب برداشت.

فرمانده قیصاری در گذشته از فرماندهان حزب جنبش ملی به رهبری جنرال دوستم بوده است و تجربه‌های زیادی در جنگ علیه طالبان دارد. او دشمنی‌اش را با طالبان دیرینه می‌خواند و می‌گوید که بدون حمایت ارگان‌های امنیتی، دست‌به‌کار شده و لشکرِ محکمی از نیروهای مسلح مردمی علیه طالبان ترتیب داده است.

فرمانده قیصاری از حضور علنی مشاوران خارجی نیروهای طالبان در قیصار سخن زده و می‌گوید که تنها در ولسوالی قیصار ۷۴۰ تن از جنگجویان طالب حضور دارند که در منطقه‌ای به نام «شاخ» جابه‌جا شده‌اند.

به گفتة فرمانده قیصاری، طالبان افغانستانی صِرف نقش جنگجو را داشته و در خط مقدم جبهه حضور دارند. در حالی که مشاوران و جنگجویان خارجی کمتر در صحنه حاضر شده و بیشتر نقش مشورتی، رهنمایی، و حمایتی را دارند.

از این فرمانده نیروهای مسلح مردمی در مورد چگونگی حضور مشاوران خارجی در فاریاب می‌پرسم. او که بدون ابهام و به‌دور از تشریفاتِ یک فرمانده پولیس صحبت می‌کند، می‌گوید که: ۲۲ تن جنگجوی چچینی، ۵ تن جنگجوی ازبیکستانی، ۲ تن مشاوران ایرانی، ۶ تن پاکستانی، یک‌تن عربستانی و یک‌تن داکتر روسی جنگ طالبان را علیه نیروهای امنیتی و مردم در فاریاب رهبری می‌کنند.

فرمانده نظام‌الدین قیصاری می‌گوید که مشاوران ایرانی، عربستانی و داکتر روسی زمانی وارد جبهات جنگ فاریاب شده‌اند که ناآرامی‌ها و حضور وسیع طالبان نزدیک به یک ماه قبل شدت گرفته و مناطق وسیعی در ولسوالی‌های المار، قیصار، غورماچ و مرکز ولایت فاریاب به دست طالبان افتادند. به نقل از این فرمانده، چچینی‌ها، پاکستانی‌ها و ازبیکستانی‌ها از گذشته در صفوف طالبان حضور داشتند، اما از سه ماه بدین‌سو، یک داکتر روسی که مسئولیت معالجة زخمی‌های طالبان را به عهده دارد، دو مشاور ایرانی که از سوی سپاه قدس برای کمک‌های تسلیحاتی و مالی در صفوف طالبان فرستاده شده است و یک‌تن عربستانی به نام مولوی رحمت‌الله که رهبری مشاوران خارجی طالبان راه به عهده دارد، در جبهات طالبان حضور دارند. 
منابع امنیتی، قدرت روز‌افزون نظامی طالبان را در حمایت‌های بیرونی دانسته و تأیید می‌کنند که طالبان از کشورهای همسایه حمایت‌های گستردة مالی و تسلیحاتی دریافت می‌کنند.

فرمانده نیروهای مردمی در ولسوالی قیصار، طالبان را از لحاظ تسلیحات نظامی قوی دانسته و می‌گوید که آنان، سلاح‌های ثقیله در اختیار دارند. به نقل از این فرمانده، طالبان تاهنوز از هاوان، دهشکه، توپ ۸۲، راکت و انواع سلاح‌های ثقیله علیه آنان استفاده کرده و تاهنوز به کمبود تسلیحاتی برنخورده‌اند. این فرمانده نیروهای مردمی که از کمبود تسلیحاتی و عدم حمایت‌های ارگان‌های امنیتی شکایت دارد می‌گوید که طالبان بطور گسترده از ایران، پاکستان و سایر تونل‌های حمایتی، تسلیحات و پول‌های هنگفتی دریافت می‌کنند.

ردپای ایران در قدرتمندی طالبان 
در این میان از حضور مشاوران ایرانی در جبهات جنگ طالبان در فاریاب در حالی سخن زده می‌شود که در سال ۲۰۰۹ همزمان با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، زمانی ناآرامی‌ها در کشور شدت گرفته بود که پرده از نقش عمدة ایران در شعله‌ورسازی این ناآرامی و حمایت از طالبان پرده‌برداری شده بود.

برخی از رسانه‌های معتبر جهانی در سپتامبر ۲۰۰۹ گزارش داده بودند که طالبان از سلاح‌ها و مهمات ایرانی و از جمله آر‌پی‌جی‌هایی استفاده می‌کنندکه روی آن‌ها به زبان فارسی نوشته شده بود: «ساخت ایران».

در عین حال در‌‌ همان زمان روزنامة گاردین گزارش داده بود که دولتایران به رهبران طالبان پیشنهادکرده  که حاضراست در ازای کشتن هرسربازافغان مبلغ ۱۷۴۰ دالر و در ازای کشتن هرمقام دولتی مبلغ ۳۴۸۰ دالر بپردازد. با وجودی که این گفته‌ها نیز از سوی مقامات ایرانی رد شد، روزنامة سندی تایمز بریتانیا، به نقل از چند تن از رهبران طالبان اعلام کرده بود که صدها نیروی طالبان به کمک ایران در اردوگاهی در زاهدان برای ساخت بمب کنارجاده‌ای و عملیات تخریبی آموزش دیده‌اند.

اکنون حضور مشاوران ایرانی در جبهات جنگ طالبان در ولایت فاریاب، چیزی جز مأموریت دوامدار سپاه قدس ایران در ناآرامی‌ها و جنگ‌های داخلی افغانستان که آن را مشروع و وظیفة اساسی‌اش می‌داند، نیست.

به نقل از منابع امنیتی در ولایت فاریاب، مقر دایمی مشاوران خارجی طالبان که در صحنه‌های جنگ حضور ندارند، قریة «تیزنوا» در ولسوالی غورماچ می‌باشد و رهبری آنان را یک شیخ عربستانی به عهده دارد.

به نقل از این منابع، حرکات، برنامه‌ها، عملیات‌ها و حملات طالبان به‌طور دقیق از سوی مشاوران خارجی آنان را تنظیم شده و طالبان افغانی فقط وظیفة جنگ‌های گوریلایی، حملات گروهی، ماین‌گذاری‌ها و ترورهای هدفمند را دارند. نعیم اندرابی، آمر امنیت فرماندهی امینة فاریاب، ضمن تأیید حضور گستردة جنگجویان خارجی در فاریاب، می‌گوید که: از حضور مشاوران خارجی در صفوف طالبان آگاهی دارم، اما حضور علنی ایرانی‌ها و سایر مشاوران خارجی را نه تأیید می‌کنم، نه رد.»‌ آقای اندرابی می‌گوید که مردمان محل و منابع مردمی از حضور وسیع مشاوران خارجی به آنان گزارش داده، اما هویت آنان هنوز به‌طور دقیق مشخص نشده است. در همین حال، آقای اندرابی نقش نیروهای مسلح مردمی حامی دولت را، در شکست طالبان مؤثر دانسته و می‌گوید که خیزش‌های مردمی باعث شده است که طالبان از بسیاری نقاط فاریاب شکست سختی را متحمل شوند.

عکس یادگاری با لُنگی والی طالبان

فرمانده نظام‌الدین قیصاری، فرمانده لشکر ۶۰۰ نفری خیزش‌های مردمی در قیصار، در صفحة فیسبوکش عکسی با عمامة سیاه که او را شبیه یک فرمانده طالبان نشان می‌دهد، منتشر کرده و نوشته است که این عمامة ملا صلاح‌الدین، والی نام‌نهاد طالبان در فاریاب است و ملا صلاح‌الدین پس از شکست از خط جبهه، عمامه‌اش را جا گذاشته و این عکس با عمامة والی طالبان به‌طور یادگاری گرفته شده است.

فرمانده قیصاری می‌گوید که حوالی ساعت سه بعد‌از‌ظهر روز ‌شنبة گذشته درگیری شدیدی میان آنان و نیروهای طالبان به رهبری ملا صلاح‌الدین، والی نام‌نهاد این گروه در فاریاب در‌گرفت که در‌نتیجه، ملا صلاح‌الدین به‌شدت زخم برداشته و لشکر طالبان شکست خوردند. قیصاری می‌‌گوید که ملاصلاح‌الدین، پس از زخم‌برداشتن، به ولسوالی بالامرغاب ولایت بادغیس انتقال داده شد و توسط داکتر روسی تحت معالجه می‌باشد. 
این فرمانده لشکر مردمی می‌گوید که بار‌ها نیروهای امنیتی را از محاصرة طالبان نجات داده و باعث شده است که طالبان مناطق وسیعی را یکی‌ـ‌دوهفتة گذشته از دست بدهند.
 
او در حالی که به توانایی‌های نیروهای مردمی در مقابله با طالبان اطمینان دارد، اما می‌گوید که قدرتمندی روز‌افزون طالبان، دریافت کمک‌های گسترده از سوی کشورهای همسایه و حضور مشاوران خارجی در صفوف آنان، در حالی که دولت از نیروهای مردمی حمایت تسلیحاتی و مالی نمی‌کند، باعث پیشروی‌های طالبان در سراسر ولایت فاریاب خواهد شد.

پست ویژه

بوی خوشِ کاغذ؛ خداحافظ رسانه‌های چاپی

  شاید خداحافظی با رسانه‌های چاپی برای بسیاری از روزنامه‌نگاران و خوانندگان روزنامه‌ها نگران کننده و حتی پذیرفتن آن سخت باشد، اما تحولی اس...