ناجیه غلامی پرسید که آیا کورسوی امیدی هست؟
۳۱ مرداد ۱۴۰۰
آیا کورسوی امیدی هست؟
همه غافلگیر شدند
بزرگترین خیانت اشرف غنی، پس از سرقت ۱۶۹ میلیون دالر و بقیه ماجراها، برابر کردن مردم در دم تیغ دشمن است.
۲۲ مرداد ۱۴۰۰
فرصتِ آخر
مزار در خطر؛ آیا توافقی برای دفاع مشترک بدست آمده است؟
روز چهارشنبه یازدهم آگست، اشرف غنی به مزارشریف رفت، تا به مردم و رهبران سیاسی شمال اطمینان دهد که او از مقاومت و ایستادگی در برابر طالبان حمایت میکند. غنی با رهبران سیاسی شمال جلسه برگزار کرد و با فرماندهان نیروهای مردمی نیز صحبت کرد. تاکنون هیچ یک از رهبران سیاسی شمال در مورد جلسه شان با اشرف غنی با وضاحت و جزئیات صحبت نکرده اند. مزارشریف که اکنون به محور نیروهای ضد طالب در شمال افغانستان بدل شده است، روزهای سرنوشت سازی را سپری میکند. میمنه و مزارشریف دو شهری استند که تاکنون در مقابل تهاجم سنگین طالبان مقاومت کرده و در کنترول نیروهای مردمی و دولتی اند. بیشتر نیروهایی که از ولایات شمال عقبنشینی کرده اند به مزارشریف پناه آورده اند.
به
دلیل اینکه جزئیات دقیقی از جلسه اشرف غنی با رهبران سیاسی شمال به بیرون درز
نکرده است، این مساله باعث خلق شایعات و ابراز نگرانی در میان مردم شده است.
من
صحبت کوتاهی با محمد فرهاد عظیمی والی بلخ داشتم و از او در مورد جزئیات جلسه میان رهبران
سیاسی شمال و اشرف غنی پرسیدم.
آقای
عظیمی گفت: عطامحمدنور، مارشال دوستم، حاجی محمد محقق و جمعه خان همدرد در صحبتهایی
که با رئیس جمهور داشتند، روی دفاع مشترک از شهر مزارشریف توافق کردند.
آقای
عظیمی گفت که رئیس جمهورغنی به رهبران سیاسی شمال وعدۀ حمایت مالی و لوژستیکی داد
و نیز پول لازم را برای حمایت از نیروهای خیزش مردمی به آنان واگذار نمود. به
گفته آقای عظیمی، رئیس جمهور غنی گفته است که سقوط مزار به معنی سقوط کابل است و
باید به هر قیمتی از این شهر دفاع شود.
والی
بلخ همچنان افزود که رئیس جمهورغنی به درخواست رهبران سیاسی، دستور حمایت 24 ساعته
هوایی از شهر مزارشریف را صادر نمود و قوای هوایی موظف استند تا به صورت ویژه از
خطوط دفاعی شهر نظارت کنند و تحرکات دشمن را هدف قرار دهند.
فهیم
قایم که یک نظامی کارکشته است و در جنگ با طالبان سابقه دارد، به پیشنهاد رهبران
سیاسی شمال به حیث فرمانده امنیه بلخ تعیین شده است.
آقای
عظیمی میگوید که رئیس جمهور به او صلاحیت کامل داده است که هرکس از مسوولان دولتی
کمکاری و سهلانگاری کند، عاجل رطرف گردیده و شخص دیگری به حیث وارسی کننده معرفی
شود.
والی
بلخ، از اینکه مزارشریف به محور مقاومت شمال تبدیل شده است به آینده خوشبین است و
با اطمینان میگوید که آزادی بقیه شهرهای شمال از مزارشریف کلید خواهد خورد.
جولان طالبان در شهرهای مهم؛ چه آیندهای در انتظار افغانستان است؟
پیشروی برقآسای طالبان به سمت مراکز شهرها که از جنوب تا شمال افغانستان کلید خورده است، بسیاریها را به آیندۀ مبهم این کشور نا امید ساخته است.
در یک هفتۀ اخیر و پس از تهاجم سنگین طالبان برای تصرف مراکز شهرها در جنوب و شمال افغانستان، جنگجویان این گروه موفق شدند که شهرهای زرنج در مرز با ایران، شهر شبرغان پایگاه سیاسی و مردمی مارشال عبدالرشید دوستم، شهر سرپل، شهر آیبک و شهر تالقان را به تصرف خود درآورند. این شهرها از پایگاههای مهم مارشال دوستم رهبر حزب جنبش ملی به شمار میرفتند. حزب جنبش ملی از احزاب قدرتمند در افغانستان است که نقش کلیدی در براندازی نظام «امارت اسلامی» طالبان در سال 2001 داشت.
سقوط
شهرها چگونه کلید خورد؟
در
دو ماه اخیر طالبان با راه اندازی حملات سنگین تهاجمی، حدود دوصد ولسوالی را در
سراسر افغانستان از حاکمیت دولت افغانستان خارج کردند و در پی آن مدعی شدند که
هشتاد و پنج درصد جغرافیای افغانستان را در اختیار دارند. سقوط ولسوالیها، ضمن
اینکه روحیۀ جنگ و ادعای پیروزی در میان جنگجویان طالبان را تقویت کرد، این گروه
را از لحاظ تواناییهای نظامی نیز بیشتر از قبل تجهیز ساخت. طالبان از هر ولسوالی
به پیمانۀ وسیع، جنگ افزار جمعآوری کرد و از مناطق تحت سلطه شان نیز از مردم به
اجبار پول، اسلحه و سرباز جمع کرد.
طالبان
با امکانات گستردۀ نظامی که از ولسوالیها بدست آورده بودند و جنگجویان تازهنفس
که به گفته حمدالله محب مشاور شورای امنیت ملی افغانستان از مدارس دینی پاکستان
وارد افغانستان شده اند، برای تصرف مراکز شهرها اقدام کردند. سقوط شهرها به تاریخ
16 اوت، از زرنج در جنوب افغانستان کلید خورد. این شهر پس از تهاجم سنگین طالبان و
بدون درگیری به طالبان واگذار شد. در پی آن، شهر شبرغان که از مهمترین شهرها در
شمال افغانستان است پس از یک نبرد شدید به تصرف طالبان درآمد. شهرهای سرپل، تالقان
و آیبک نیز پس درگیریهای پراکنده به تصرف طالبان درآمد و اکنون شهر مزارشریف که
مرکز تجاری، سیاسی و نظامی شمال افغانستان است در محاصرۀ شدید گیر مانده است.
تهاجم
طالبان برای تصرف شهر مزارشریف به طور بی سابقه سنگین است، اما به دلیل موجودیت
نیروهای دولتی و مردم در این شهر که از چندماه قبل برای دفاع آماده شده بودند، در
دو روز اخیر، تلفات سنگینی به طالبان وارد شده است.
محمد
جواد جاهد که سالها در صفوف نیروهای امنیتی افغانستان کار کرده است در صحبت با
زمانه میگوید که عوامل مختلفی باعث شده است تا ماشین جنگی طالبان به سمت مراکز
شهرها پیشروی کند. به باور جاهد مهمترین عامل شکلگیری این وضعیت، بیزاری مردم از
یک دولت غرق در فساد و بی کفایتی است. به باور جاهد جنگجویان طالبان دانشآموختههای
مدارس دینی پاکستان استند و وقتی به جبهه جنگ اعزام میشوند با این دیدگاه میجنگند
که در بهشت مکان قشنگی منتظرشان است و برعکس در صفوف نیروهای دولتی افغانستان،
تعهد چندانی به جانفشانی برای حفظ نظام و دولت وجود ندارد. جاهد میگوید که
جنگجویان طالبان به همان عقیدۀ انحرافی که دارند معقتد اند و برای آن تا پای جان
میجنگند، اما نیروهای دولتی افغانستان وقتی فساد و تعصب لجامگسیخته را در حکومت
میبینند، از نبرد و فداکاری دلسرد میشوند.
جاهد
که پس از سالها فعالیت نظامی در صفوف رسمی دولت، اکنون خانهنشین است میگوید: چه
کسی حاضر است برای یک نظام آلوده به فساد و تعصب جان خود را فدا کند؟ درست است که
مردم افغانستان از طالب و عقیدۀ منحط این گروه بیزار استند، اما به همان میزان از
عملکرد نظام حاکم در بیست سال اخیر که فرصتهای طلایی برای پیشرفت و آرامش را به
هدر داده است نیز متنفر اند.
جاهد
میگوید که فساد عمیق در ردههای مختلف نهادهای حکومت و حضور افراد تاثیرگذار با
انگیزه و عقیدۀ طالبانی در حکومت، باعث بازتولید و تقویت طالبان در افغانستان شد و
همین مساله به اضافه عوامل دیگر از جمله آزادی 5500 زندانی طالبان به دستور ایالات
متحده از زندانهای حکومت افغانستان، منجر به وقوع فجایع اکنون شدند.
هیچکس
نمیداند چه جریان دارد
من
به عنوان یک روزنامهنگار که اوضاع افغانستان را با دلهره و اضطراب دنبال میکنم،
روزانه با پرسشهای زیادی از سوی مخاطبان در شبکههای اجتماعی مواجه میشوم.
بیشترین پیامها را از شهرهای تحت حمله دریافت میکنم و تقریباً همه یک پرسش
دارند: چه اتفاقی دارد میافتد؟ شهر ما معامله شده است؟
به
دلیل وقوع غیرمنتظرۀ سقوط شهرهای مهم و شک و تردید نسبت به موضع و برنامۀ دولت
افغانستان در برابر اوضاع، پاسخ دقیق به پرسشهای مردم در مورد اینکه چه اتفاقی
دارد میافتد در میان موجی از شایعات و فرضیههایی که از سوی تحلیلگران مطرح میشوند
گم شده است.
نقیبالله
تاتار منشی شورای ولایتی سمنگان است. شهر ایبک مرکز سمنگان، روز دوشنبه و بدون
درگیری به تصرف طالبان درآمد. تاتار که از شهر آیبک متواری شده و خانهاش را
طالبان غارت کرده است، میگوید که حتی اشرف غنی و عبدالله نمیدانند که در افغانستان
چه جریان دارد. تاتار در صحبت با زمانه میگوید که جنگ ویرانگر کنونی، یک بازی در
سطح کلان میان قدرتهای دخیل در افغانستان است و غنی و عبدالله از جزئیات این بازی
دور نگهداشته میشوند.
تاتار
میگوید که مردم افغانستان قربانی یک بازی بزرگ شده اند، در حالی که رهبران
افغانستان مصروف چانهزنی برای حفظ امتیازات شخصی شان استند. تاتار معتقد است که
رهبران حکومت قادر به حل بحران کنونی در افغانستان نیستند و این جنگ ویرانیهای
بیشتری را به بار خواهد آورد.
چه
آیندهای در انتظار افغانستان است؟
تحولات
افغانستان به صورت برقآسا در حال تغییر است. میز مذاکره در قطر تعطیل است و هیاتهای
مذاکره کننده حکومت افغانستان و گروه طالبان در هوتلهای شهر دوحه تحولات داخل
افغانستان را تعقیب میکنند.
سردار
محمد رحماناوغلی سفیر پیشین افغانستان در اکراین میگوید که طالبان در پی نارضایتی
گستردۀ مردم از حکومت و رهبران سیاسی به سمت مراکز شهرها پیشروی کرده اند و
جغرافیای سلطه شان وسعت یافته است، اما این گروه هیچگاه موفق به سلطه سراسری در
افغانستان نخواهد شد.
رحماناوغلی
میگوید که تردید مردم به همکاری و تبانی آمریکا و اشرف غنی با طالبان در تحولات
پیشرو منجر به تضعیف روحیۀ جنگی و عدم فداکاری برای حفظ نظام شده است. رحماناوغلی
میافزاید که جنگ به شهرهای بزرگ و مهم کشانیده شده و بیرون راندن طالبان از شهرها
کار دشوار و پر تلفات همراه با هزینۀ سنگین برای حکومت و مردم خواهد بود. رحماناوغلی
معتقد است که عقبۀ گروه طالبان در روستاها است و با وجودی که زمان برای سرکوب
طالبان دیر است، اما اگر حکومت هم اکنون از خود درایت و تعهد نشان دهد، مردم به
صورت گسترده برای سرکوب طالبان به پا میخیزند و از حرکت طالبان جلوگیری میکنند.
سفیر
پیشین افغانستان در اوکراین معتقد است که اگر حکومت افغانستان در این مرحله تعیین
کننده، از خود صداقت و درایت نشان ندهد، فاجعۀ سقوط، دامن کابل را نیز خواهد گرفت
که این کار به دلیل بیزاری مردم از طالبان، منجر به وقوع یک جنگ داخلی ویرانگر در
افغانستان خواهد شد.
اوضاع در افغانستان در حالی به سمت بدتر شدن در حرکت است که همه تلاشهای بینالمللی برای رسیدن به یک تفاهم سیاسی در افغانستان، به شکست مواجه شده است. در تازهترین مورد، قرار است دو نشست مهم در زمینۀ رسیدن به یک تفاهم سیاسی و ختم جنگ در افغانستان، در قطر برگزار شوند که از مقامات عالیرتبه افغانستان و سران گروه طالبان برای شرکت در آنها نیز دعوت شده است.
مختار وفایی
۱۸ مرداد ۱۴۰۰
Dawit Isaak-Library of Freedom of Expression
Short Chat series 2021
وحشت خلق نکنید
من در اینسوی جهان نگران افعانستان هستم و بی هیچ دستمزدی تلاش میکنم با دقتِ تمام اطلاعرسانی کنم.
پست ویژه
بوی خوشِ کاغذ؛ خداحافظ رسانههای چاپی
شاید خداحافظی با رسانههای چاپی برای بسیاری از روزنامهنگاران و خوانندگان روزنامهها نگران کننده و حتی پذیرفتن آن سخت باشد، اما تحولی اس...
-
یکی از قدیمیترین مجموعه شعرهای صوفی عشقری را از لینک زیر بصورت آسان و رایگان دانلود کنید. اینجا کلیک کنید http://www.mediafire....
-
- مختار وفایی مولوی حیات الدین حیات صاحبی، یک تن از خطبا و علمای دینی محافظه کار در شهر مزارشریف است که از چندی بدینسو در میان ش...
-
برخلاف آنچه تاکنون رایج بود مردان دیگر ، زنان سفید پوست را بر تیره پوست ترجیح نمی دهند . بر اساس یک تحقیق علمی که در دانشگاه "وست من...