گزارش تحقیقی
گزارشگر: مختار وفایی، ولایت بلخ
شماری از مالکان زمین‌ها و شهرک‌ها در ولایت بلخ و ریاست زراعت این
ولایت ابراز می‌دارند که قول‌اردوی 209 شاهین، هزاران جریب زمین ملکیت‌های
شخصی مردم و زمین‌های دولتی (علفچر) را بدون طی مراحل قانونی در بلخ غصب
کرده است.
مالکان زمین‌ها و ریاست زراعت بلخ مدعی‌اند که قول‌اردوی 209 شاهین در
حالی زمین‌ها و شهرک‌های آنها را با توسل به زور غصب کرده است که مالکان
این ملکیت‌ها، اسناد ملکیت شرعی و قابل اعتبار را در دست دارند.
اما مسوولان قول‌اردوی 209 شاهین اظهار می‌دارند که مطابق نقشه آنها،
همه این زمین‌ها مربوط به وزارت دفاع است و بر علاوه، هزاران جریب زمین
دیگر، از ملکیت وزارت دفاع، در نزد زورمندان است و آنها این زمین‌ها را
دوباره مسترد خواهند کرد.
در ساحه‌ای که هم اکنون قول‌اردوی 209 شاهین در ولسوالی دهدادی ولایت
بلخ ساکن است، در ابتدا مقر فرماندهی فرقه‌ی 18 سابقه وزارت دفاع بود و
ساحه‌های مربوط به این فرقه، 2150 جریب زمین بوده است، اما عده‌ای از
باشندگان ولایت بلخ اظهار می‌دارند که حالا قول‌اردوی شاهین هزاران جریب
زمین دیگر در اطراف و نواحی این ساحه را به زور غضب کرده است.
اما مقام‌های وزارت دفاع ملی در شمال، اظهارات باشندگان ولایت بلخ را نمی‌پذیرند.
برید جنرال روح‌الله، آمر حفظ تاسیسات وزاردت دفاع در شمال، ادعا
میکند که این ساحه‌ها به نام وزارت دفاع، در ریاست کدستر و نقشه‌برداری
ولایت بلخ ثبت می‌باشد و وزارت دفاع مالک قانونی این زمین‌ها است.
اما اداره‌ی کدستر ولایت بلخ می‌گوید نقشه‌ی کدستری ولایت بلخ نشان
می‌دهد که قول‌اردوی 209 شاهین در ولسوالی دهدادی ولایت بلخ، بجز از 2195
جریب زمین، هیچ زمینی دیگر ندارد.
محمدعارف هاشمی، رییس اداره کدستر بلخ، ابراز می‌دارد: «در سال‌های
جنگ، گاه‌گاهی در بعضی ساحه‌ها پوسته‌های سیار از جانب قطعات وزارت دفاع
ایجاد می‌شد، اما این زمین‌ها به هیچ‌وجه نمی‌تواند ملکیت وزارت دفاع گردد
و تمام زمین‌های غصب‌شده و شهرک‌های از قبل فروخته شده، طبق نقشه کدستری
ولایت بلخ مالچر بوده که مربوط وزارت زراعت می‌باشد.»
در طول چند سال گذشته دعوای مالکیت زمین، در بخشهای مختلف ولایت بلخ،
میان قول‌اردوی 209 شاهین از یک طرف و عده‌ای از باشندگان و ریاست زراعت
بلخ از سوی دیگر جریان دارد، اما این جنجال‌ها تا هنوز با وجود اعزام
چندین هیات باصلاحیت از مرکز، حل نشده است.
این هیات‌ها نیز فیصله کرده‌اند که قول‌اردوی 209 شاهین، هزاران جریب
زمین شخصی مالکان شهرک‌های همدرد، اویبلاق و کود و برق مزار شریف و هزاران
جریب زمین دیگر از ملکیت‌های ریاست زراعت بلخ را در دوراهی حیرتان و شهرک
حیرتان، غصب کرده است، اما مسوولان قول اردو، فیصله هیات‌های مرکز را نیز
نمی‌پذیرند.
آمر حفظ تاسیسات وزاردت دفاع در شمال می‌گوید: «برای ما، دراین رابطه، فقط امر وزیر دفاع قانون می‌باشد.»
پروژه همدرد
در سمت غرب زیارت سخی، در مسیر دهدادی، شهرکی به نام همدرد بامساحتی نزدیک به پنج‌هزار جریب زمین ساخته شده است.
مسوولان شهرک از 5 هزار جریب زمین، اسناد شرعی در دست دارند؛ اما
قول‌اردوی 209 شاهین هیچ مدرکی در دست ندارد تا نشان دهد این زمین‌ها
ملکیت وزارت دفاع می‌باشد، باآنهم صد نمره‌زمین این شهرک، تحت تصرف
قول‌اردوی 209 شاهین می‌باشد.
نجم‌الدین، مسوول پروژه همدرد، می‌گوید: «ما از پنج‌هزار جریب زمین،
اسناد شرعی داریم و هیات تصفیه‌ای که از سوی ریاست جمهوری و لوی‌سارنوالی
به‌خاطر بررسی شهرک‌ها و پروژه‌های غیرقانونی و دولتی در بلخ آمده بودند،
اسناد ما را قانونی دانستند و در حضور نماینده قول‌اردوی 209 شاهین، فیصله
کردند که قول‌اردوی 209 شاهین نباید دیگر مزاحم کار این شهرک شود، اما
مسوولان این قول‌اردو، وقعی به این فیصله‌ها نمی‌گذارند.»
یکی از اسناد دست‌داشته‌ی مالکان این شهرک چنین می‌نگارد: «اسامی
نصرالدین همدرد ولد محمد‌عالم‌شاه به موجب حکم 451 مورخ 14/3/ 1372 مقام
محترم ریاست‌جمهوری دولت اسلامی افغانستان و تصویب 110 مجلس اداری مقام
محترم ولایت بلخ، موازی یک‌هزار هکتار زمین بکر و بایر واقع جنوب قریه‌ی
شیر‌آباد ولسوالی دهدادی ولایت بلخ، به اساس قباله 60 بر 163 مورخ 2/ 6/
1372 که بایع آن الحاج مولوی علم، والی ولایت بلخ بوده که به قیمت مجموعی
«14562000» چهارده میلیون و پنج‌صد و شصت و دوهزار افغانی که پول متذکره
قرار رسید 121 تحویل دافغانستان بانک گردیده و به قطعی خریداری نموده که
حبه و دیناری به ذمه مشتری مذکور باقی نمانده است.»
هیاتی به اساس حکم 3528 وزارت زراعت و مالداری به تاریخ 18/10/1387 به
شمول کارشناس ارشد مقام ولایت بلخ در رابطه به پروژه همدرد توظیف شده بود
که در پایان با ارایه یک گزارش این فیصله را کرد: «بالاثر استعلامیه 48
مورخ 30/11/1387 هیات تصفیه، از آمریت محترم تسهیلات انجنیری قوماندانی
قول‌اردوی 209 شاهین از داشتن اسناد مدار حکم باطل‌کننده قباله متذکره که
اثبات‌کننده ملکیت آن آمریت را ثابت کند، تقاضا شده که به دسترس هیات
گذاشته نتوانسته است، بنا مطابق به ماده چهارم قانون تنظیم امور
زمین‌داری، ملکیت مذکور ثابت بوده و ایجاب نمی‌کند که آمریت تسهیلات
قول‌اردوی 209 شاهین مزاحمت در امور پیشبرد کاری مذکور کند.»
در اخیر این گزارش، امضای افراد زیر دیده می‌شود:
سید نظام‌الدین مسوول هیات تصفیه، انجنیر عبدالهادی نماینده ولایت بلخ،
نجم‌الدین نماینده ریاست محکمه، نماینده کدستر و دو امضای دیگر.
همچنان هیاتی دیگری از سوی مقام ولایت بلخ، با حضور نماینده‌ی
قول‌اردوی 209 شاهین، اسناد این شهرک را بررسی کرد و مالکان این شهرک را
ذی حق دانست، اما با این‌همه قول‌اردوی 209 شاهین بارها در کار ساخت و ساز
این شهرک مزاحمت کرده است.
آقای روح‌الله، آمر حفظ تاسیسات وزارت دفاع در شمال، می گوید: «در
سال‌های 1352 این ساحه‌ها «به شمول شهرک همدرد» به‌نام وزارت دفاع
«کروکی» شده که اسناد آن در کدستر ولایت بلخ موجود می‌باشد و برای ما از
وزارت دفاع فرمان داده شده که از این ساحه‌ها را محافظت کنیم.»
اما آقای هاشمی، رییس کدستر ولایت بلخ، با رد ادعای روح‌الله،
می‌افزاید: «بجز از 2150 جریب زمین که ساحه همان فرقه‌ی 18 سابق وزارت
دفاع می‌باشد، هیچ زمینی در کدستر ولایت بلخ، به‌نام وزارت فاع در این
ساحه قید نشده است.«
همچنان سیدعلیآقا رضوی، آمر بخش اراضی ریاست زراعت بلخ، می‌گوید:
«ساحاتی را که وزارت دفاع ادعا دارد، چند سال قبل بدون طی مراحل قانونی
«کروکی» کرده که خلاف قانون می‌باشد.»
قول‌اردوی 209 شاهین اسنادی را که در این رابطه در دست دارد، یک نقشه‌ی
کدستری و امر وزارت دفاع در رابطه به حفظ این ساحه‌ها می‌باشد.
مسوول شهرک همدرد می‌گوید که آزار و اذیت قول‌اردوی 209 شاهین باعث شده
تا کار ساخت و ساز این شهرک عقب بماند و مردم از ترس این که خریداران
قبلی اذیت شده‌اند، در این شهرک زمین نمی‌خرند.
شهرک اویبلاق
در ساحه دوصد جریب زمین در ولسوالی دهدادی واقع در شمال شهر مزار شریف،
شهرکی به‌نام «اویبلاق» ساخته شده است و اسناد دست‌داشته‌ی اهالی این شهرک
نشان می‌دهد که آنها در سال 1371 این زمین‌ها را از دولت خریداری
کرده‌اند.
ریاست زراعت و آبیاری ولایت بلخ، مدارک دست‌داشته‌ی مالکان این شهرک را تایید میکند.
در اسناد دست‌داشته‌ی مالکان این شهرک که امضای مسوولان ریاست زراعت
نیز دیده می‌شود چنین آمده است: «در سال 1371 نظر به پیشنهاد یک‌تعداد
خانواده‌های بی‌سرپناه ولسوالی «چهار کنت» ولایت بلخ، به خاطر خرید زمین،
نظر به احکام مقام محترم ولایت بلخ و تصویب 217 مورخ 25/9 /1371 مجلس
اداری مقام ولایت بلخ، توسط هیات مختلط ادارات دولتی بلخ، موازی دوصد جریب
زمین، در ولسوالی دهدادی ولایت بلخ به این مردم داده شده که قیمت یک جریب
«یک هزار و پنج‌صد افغانی» قرار آویز 37 مورخ 17/ 10 / 1371به حساب واردات
دولت تحویل شد.»
مول‌الدین، رییس شهرک اویبلاق می‌گوید: «هم اکنون 35 جریب زمین این
شهرک تحت تصرف قول‌اردوی 209 شاهین می‌باشد و آنها در صدد استند که همه‌ی
این شهرک را تصرف کنند.»
به گفته‌ی مقام‌های ریاست زراعت، آبیاری و مالداری ولایت بلخ، هیات
تصفیه که به امر رییس‌جمهور و دادگاه عالی کشور به‌خاطر بررسی قضایای زمین
از مرکز به ولایت بلخ آمده بود، بعد از تحقیق و جمع‌آوری اسناد و مدارک از
ادارات مربوطه، به این نتیجه رسید که ادعای قول‌اردوی 209 شاهین در رابطه
به این شهرک بی‌اساس بوده و هیچ اسناد موثق قانونی ندار.
به گفته این مقام‌ها، هیات تصفیه، ادعای قول‌اردوی 209 شاهین را
«زورگویی» دانسته است و مدارک دست‌داشته‌ی اهالی این شهرک را قانونی تثبیت
کردند.
در بخشی از گزارش هیات فرستاده از مرکز راجع به این شهرک آمده است: «به
اسم قوماندانی قول‌اردوی 209 شاهین، کدام قطعه زمین در این ساحه ( شهرک
اویبلاق) قیدیت ندارد و اجرات قول‌اردوی 209 شاهین صرف جنبه زورمندانه
داشته و کدام قانونیت ندارد.»
پس از فیصله‌ی هیات تصفیه در سال‌های بعد، به اثر مداخلات قول‌اردوی
209 شاهین و شکایات پی‌هم اهالی این شهرک به ارگانهای دولتی، به نقل از
مکتوب 811 بر 389 ریاست زراعت بلخ، لوی‌سارنوالی افغانستان در مکتوب نمبر
6013 بر 2305 تاریخ 10/16 1389 نیز با تاکید بر فیصله‌ی هیات
فرستاده‌شده‌ی قبلی، قول‌اردوی 209 شاهین را مالک این ساحات ندانسته و
خواهان توقف اذیت و آزار مردم از جانب این قول اردو شده است.
در مکتوب نمبر 1688 مورخ 23/8/1389 والی بلخ، پس از بررسی‌های هیات
مرکزی و هیات ولایت بلخ، به قول‌اردوی 209 شاهین نوشته است: «اهالی شهرک
اویبلاق هم از لحاظ قانونی و هم از ملاحظات بشردوستانه کاملا در ساحه
ذی‌حق استند و خواهشمندیم که دیگر منسوبین قول‌اردوی 209 شاهین مزاحم کار
و زندگی این مردم نشوند.»
اما آقای روح‌الله، فیصله هیات‌های مرکزی و ولایتی را رد و از مکتوب والی بلخ نیز اظهار بی‌خبری میکند.
در آخرین مکتوبی که با شماره 1997 و به تاریخ 5/8/1390 از سوی مقام
ولایت بلخ به قول‌اردوی 209 شاهین فرستاده شد، از لت و کوب دو خانم و
زندانی کردن 5 تن از اهالی این شهرک توسط افراد قول‌اردو، با استفاده از
زور و سلاح نیز یاد‌آوری شده و در ضمن از قوماندانانی قول‌اردوی 209 شاهین
خواسته شده است تا جلو افراد «بی‌بند و باری» همچون «قوماندان غلام»، یکی
از منسوبان قول‌اردوی 209 شاهین، گرفته شود.
باشندگان شهرک اویبلاق میگویند که افراد قول‌اردو حتا مانع ساختن مسجد در این شهرک و «گل ماله زدن» بام‌های مردم آن شده‌اند.
مقیم‌شاه، یکتن از باشندگان این شهرک، می‌گوید: «دریک شب بارانی
خواستم بر پشت بام خانه‌ام پلاستیک بکشم تا خانه‌ام چکک نکند، اما از سوی
افراد پوسته‌ی قول‌اردوی 209 شاهین بالایم فیر شد و مرا تهدید به کشتن
کردند.»
به گفته‌ی اهالی این شهرک، سه‌ماه قبل، قوماندان غلام، یکی از منسوبان
قول‌اردو، با جمعی از عساکرش بالای این شهرک با بیلدوزرها یورش برده بیش
از 25 در بند حویلی را تخریب کردند، مردم را مورد ضرب و شتم قرار دادند و
پنج تن از بزرگان و موسفیدان این شهرک را به مدت 15 روز در قول‌ارود
زندانی کردند که پس از تظاهرات و شکایت دسته‌جمعی اهالی این شهرک، با کمک
نمایندگان شورای ولایتی آزاد شدند.
باشندگان این شهرک، یک فلم ویدیویی را به دسترس روزنامه 8صبح قرار
دادند که در آن یکی از افرادی که در آن زمان لت‌وکوب شده بود، دختر جوانی
است که صورتش از ضرب لت و کوب، کبود شده و به گفته‌ی خودش دستش نیز
شکسته است.
این دختر جوان به روزنامه 8صبح گفت که افراد قول‌اردو تعدادی از زنان و مردان این شهرک را به شمول خودش لت و کوب کرده‌اند.
خانم دیگری که به گفته‌ی خودش، شوهرش را منسوبان قول‌اردوی 209 شاهین
در داخل مقر قول اردو زندانی کرده بودند، می‌گوید: «زمانی‌که افراد
قول‌اردو می‌خواستند خانه‌های ما را ویران کنند، شوهرم نزد قومندان آنها
رفت و خواهش کرد خانه‌های ما را خراب نکنند، اما آنها بدون کدام پرسش
شوهرم را مورد لت و کوب قرار دادند، زمانی که من خواستم از شوهرم دفاع
کنم، از موهایم گرفته و مرا دور انداختند و بعدا با قنداق تفنگ به سرم
زدند.»
جمعه‌بای، از دیگر اهالی این شهرک است که به اثر لت و کوب افراد
قول‌اردوی 209 شاهین از ناحیه کمر آسیب جدی دیده و شل شده است و اکنون
به کمک عصا راه میرود.
وی می‌گوید: «من هم به‌خاطر دفاع از خانه‌ام توسط افراد قول‌اردوی 209 شاهین به این روز افتادم.»
اما آمر حفظ تاسیسات وزارت دفاع در شمال، ادعای باشندگان شهرک اویبلاق را رد میکند.
او در حالیکه عکس یکی از سربازانش را نشان می‌دهد که یک طرف رویش
خون‌آلود است، می‌گوید: «آنها با سلاح مجهز بودند و به افرادم حمله‌ور
شدند.»
اما مول‌الدین می‌گوید: «آمریت تاسیسات قول‌اردوی 209 شاهین ضمن اینکه
در این چند سال باعث آزار و اذیت مردم این شهرک شده، نمی‌گذارد که این
شهرک ساخت و ساز شود و این باعث گردیده است که تعدادی از خانواده‌ها ازاین
اذیت وآزار به ستوه بیایند و خانه‌های‌شان را رها کنند و به جاهای دیگری
پناه ببرند.»
شهرک کود و برق
این شهرک در نزدیکی ریاست ترانسپورت فابریکه کود و برق موقعیت دارد که
250 جریب زمین را احتوا میکند و قبلا ملکیت وزارت زراعت بوده، اما در سال
1368 بین وزرات زراعت و معادن و صنایع وقت از مجرای قانونی به کارگران
کار خانه‌ی کود و برق ولایت بلخ فروخته شده است.
در سال 1385، قول‌اردوی 209 شاهین این ساحه را تصرف کرده و در بدل آن
به همین اندازه زمین، در یک کیلو متری فابریکه کود و برق از ملکیت‌های
وزارت زراعت را به مردم تقسیم کرده است.
حسن‌خان کامران، نماینده‌ی اهالی این شهرک از ارایه‌ی معلومات بیشتر در
این مورد خودداری کرد اما گفت: «ما فعلا همراه قول‌اردو کدام جنجال
نداریم و معلومات بیشتر را باید از ریاست زراعت به‌دست بیاورید.»
سیدعلیآقا رضوی، آمر بخش اراضی ریاست زراعت این کار قول‌اردوی 209 شاهین را غیرقانونی و غاصبانه می‌داند.
او فقط به صورت شفاهی می‌گوید که هیات تصفیه‌ی مرکز، توزیع و تصرف
ملکیت‌های وزارت زراعت، از جمله شهرک کود و برق، توسط قول‌اردوی 209 شاهین
را غیرقانونی دانسته است.
غصب زمین در دوراهی شهرک حیرتان
در منطقه دوراهی حیرتان، 50 هزار جریب زمین غصب شده است و هیات تصفیه
مرکز تفکیک کرده است که از میان 50 هزار جریب زمین، 10 هزار جریب آن
توسط قول‌اردوی 209 شاهین غصب شده است.
هیاتی از طرف دفتر معاونیت اول ریاست‌جمهوری به ترکیب نمایندگان
ستره‌محکمه، وزارت‌های مالیه، انرژی و آب، ریاست عمومی کارتوگرافی تحت نظر
وزارت زراعت و مالداری، جهت تصفیه موازی پنجاه هزار جریب زمین واقع دوراهی
حیرتان به تاریخ 13/6/1386 به ولایت بلخ اعزام شده بود.
این هیات در گزارش کاری آنها در مکتوب شماره 44149 به تاریخ 13/6/1386
به مقام ولایت بلخ نوشته است: «اراضی‌ای که در دوراهی شهرک حیرتان غصب
شده، پنجاه هزار جریب زمین می‌باشد که از این میان ده‌هزار جریب زمین را
قول‌اردوی 209 شاهین غصب کرده است.»
به ادامه آمده است: تمام ساحاتی که هم اکنون در دوراهی شهرک حیرتان تحت
تصرف افراد و اشخاص می‌باشد، مربوط وزارت زراعت است و به صورت غیرقانونی
تصرف شده است.»
گزارش افزوده است: «این زمین‌ها در میان سال‌های 1374 تا 1377 از طریق
ادارات محلی بدون استیذان مقامات ذیصلاح و در نظرگرفتن قانون، به افراد و
اشخاص توزیع شده و هیچگونه طی مراحل قانونی املاک در نظر گرفته نشده است.»
در آخر گزارش هیات تصفیه امضا این افراد دیده می‌شود: محمدشاه حیدری
آمر گروپ تصفیه، صفت‌الله نماینده وزارت مالیه، محمد معروف و محمد نسیم
نماینده‌های ریاست کدستر، شرف‌الله نماینده ریاست ترویج، محمدامین نماینده
وزارت انرژی و آب، عظیم، مسوول تصفیه و نجم‌الدین نماینده ستره‌محکمه.
همچنان در پایان گزارش این هیات امضای والی بلخ نیز دیده می‌شود.
آقای رضوی می‌گوید: «قول‌اردوی 209 شاهین در دوراهی شهرک حیرتان حتا یک جریب زمین هم ندارد و ادعای شان ظالمانه و غاصبانه است.»
غصب زمین در شهرک حیرتان
قول‌اردوی 209 شاهین در شهرک بندری حیرتان نیز در 19 نقطه، 9624 جریب زمین مربوط به وزارت زراعت را غصب کرده است.
به‌خاطر حل این موضوع به تاریخ 2/10/1387 به اثر پیشنهاد ریاست زراعت و مالداری ولایت بلخ هیاتی از مرکز اعزام شده بود.
هیات در گزارش خویش نوشته است: «ما با حضور داشت نمایندگان قول‌اردوی
209 شاهین ساحه‌های تحت دعوا را بررسی نمودیم و ذریعه استعلامیه شماره 7
مورخ 30/10/1387 از آمریت محترم تسهیلات انجنیری گارنیزیون قوماندانی
قول‌اردوی 209 شاهین تقاضا به عمل آمد، تا هرنوع اسنادی مدار حکم طی مراحل
شده مبنی بر توزیع و انتقال ساحه‌های متذکره را که داشته باشند، غرض
ملاحظه به هیات ارایه بدارند که درجواب استعلام هیات، صرف از کلمه
«ذوالیدی» (مالک یا صاحب) تذکر داده‌اند و دیگر کدام اسناد مدار حکم شرعی
و قانونی که ثابت‌کننده‌ی ملکیت وزارت دفاع باشد، ارایه نتوانستند.»
به نقل از این گزارش، قول‌اردوی 209 شاهین در شهرک حیرتان هزار‌ها جریب
زمین مربوط به وزارت زراعت را به اشخاص و موسسات بدون طی مراحل و مد
نظرگرفتن قانون، به اجاره داده است.
هیات در گزارش می‌نویسد: «ذریعه‌ی استعلامیه 47 مورخ 20/10/1387 هیات
از مدیریت عقد قرار دادها در مورد تاریخ عقد قرارداد، شهرت اجاره‌دهنده،
شهرت اجاره‌گیرنده، حجم پولی ماهانه و سالانه، کاپی قراردادها و... طالب
معلومات شدند که باوجود تقاضای مکرر، حاضر به ارایه جواب نگردیده‌اند.»
در گزارش آمده که قول‌اردوی 209 شاهین ساحات عصب‌شده ضرورت ندارد و
آمریت تسهیلات قول‌اردوی 209 شاهین این ساحه‌ها را از طریق خود به افراد و
شرکت‌ها برخلاف قانون به اجاره می‌دهد.
در آخیر گزارش امضای این افراد موجود است: محمدعمر آمر گروپ تصیفه،
سیدنظام‌الدین مسوول تصفیه، عبدالهادی مسوول اداری، محمد معروف و محمد
نسسیم نماینده‌های کدستر در شمال، انجنیر عبدالهادی نماینده مقام ولایت
بلخ، عبدالمجید نماینده آبیاری ولایت بلخ و قاضی نجم‌الدین نماینده ریاست
محکمه بلخ.
اما آقای روح‌الله، آمر بخش حفط تاسیسات قول‌اردوی 209 شاهین در شمال،
می‌گوید: «مالک اصلی ملکیت‌ها در شهرک حیرتان و دوراهی حیرتان وزارت دفاع
می‌باشد، این زمین‌ها قبلا توسط زورمندان غصب گردیده بود که هم اکنون ما
آنرا دوباره به‌دست آوردیم.»
او ادامه می‌دهد که هنوز هم تعدادی از ملکیت‌های این وزارت تحت تصرف
زورمندان می‌باشد، اما ریاست زراعت ولایت بلخ، این ادعای قول‌اردوی 209
شاهین را رد کرده می‌گوید که زورمند، در اصل خود قول‌اردوی 209 شاهین است
که قانون را نمی‌شناسد.
آقای رضوی، آمر بخش اراضی و املاک ریاست زراعت بلخ گفت که در شهرک
حیرتان، این قول اردو دارای 200 جریب زمین قانونی می‌باشد و بقیه‌اش
زمین‌های دولتی است که غصب کرده‌اند.
نمایندگان شورای ولایتی بلخ
نمایندگان شورای ولایتی بلخ ادعای قومندانی قول‌اردوی 209 شاهین را در
رابطه به زمین‌ها و شهرک‌ها در ولسوالی دهدادی و شهرک حیرتان بی‌اساس
می‌دانند.
قاری بایجان، یکتن از وکلای شورای ولایتی بلخ، می‌گوید: «ما با هیاتی
که در ترکیب آن از تمام ادارات دولتی بلخ به شمول نماینده‌ی قول‌اردوی 209
شاهین حضور داشت، پس از بررسی‌ها به این نتیجه رسیدیم که در ساحه‌های تحت
دعوا، کدام قطعه زمین به‌نام قول‌اردوی 209 شاهین قیدیت ندارد و پس از این
نباید منسوبان این قول اردو مانع کار و زندگی مردم شوند.»
او گفت که در این فیصله، نماینده‌ی قول‌اردوی 209 شاهین نیز امضا کرده
و مورد قبول همه قرار گرفته است، اما باز هم دیده میشوند که آنها به تاخت
و تاز بالای ملکیت‌های مردم میپردازند.
رییس‌خالق، نماینده‌ی دیگری شورای ولایتی بلخ می‌گوید: «قومندانی
قول‌اردوی 209 شاهین بیش از پنجاه هزار جریب زمین مالچر را در نقاط مختلف
ولایت بلخ که ملکیت اشخاص و دولت می‌باشد، بدون کدام اسناد و مدارک، غصب
کرده است.»
این نماینده‌ی شورای ولایتی بلخ، قول‌اردوی 209 شاهین را به زورگویی و
قوم‌گرایی متهم میکند و می‌گوید: «قوماندان قول‌اردوی 209 شاهین به
تصمیم‌های نمایندگان شورای ولایتی و مردم احترام قایل نیست، بدون امضای
رییس‌جمهور هیچ امری برایش پذیرفتنی نیست».
نماینده ولایت بلخ
انجنیر عبدالهادی آمر خدمات اجتماعی ولایت بلخ که از طرف والی بلخ موظف
به حل منازعه زمین میان قول‌اردوی 209 شاهین و مردم است، می‌گوید: « ما و
هیات اعزامی ریاست‌جمهوری و لوی‌سارنوالی، بعد از بررسی به این نتیجه
رسیدیم که شهرک‌های همدرد و اویبلاق اسناد شرعی در دست دارند و قول اردو
هیچگونه حق مداخله را ندارد.»
انجنیر هادی می‌افزاید که در شهرک حیرتان و دوراهی حیرتان نیز دهها
هزار جریب زمین به گونه‌ی غیرقانونی توسط قول‌اردوی 209 شاهین غصب شده است.
قول‌اردوی 209 شاهین
برید جنرال روح‌الله، آمر حفظ تاسیسات وزارت دفاع در شمال، می‌گوید:
«ساحاتی که ما فعلاً در اختیار داریم و ساحه‌هایی که تاهنوز تسلیم
نشده‌ایم، مطابق «کروکی» وزارت دفاع، ملکیت این وزارت است.»
آمر حفظ تاسیسات وزارت دفاع در شمال، اجرااتی را که مولوی علم، والی
وقت بلخ در سال‌های 1371 انجام داده بود، غیر قانونی دانسته می‌گوید:
«در آن زمان افراد جهادی به قسم غیر قانونی در منطقه حاکم بوده و این
زمین‌ها را به‌طور خود سر به مردم توزیع کرده‌اند.»
دراین حال، یکی از سارنوالان سابق یکی از محاکم بلخ که نخواست نامش فاش
شود می‌گوید: «چند سال قبل از سوی دفتر ریاست‌جمهوری مکتوبی عنوانی محاکم
آمد که در آن گفته شده بود که از سال‌های پیروزی مجاهدین تا به حاکمیت
طالبان، والیانی که از سوی ریاست‌جمهوری به سمت والی بلخ مقرر شده بودند،
همه اجراآت شان قانونی می‌باشد و آن عده والیانی که از سوی شورای نظامی
صفحات شمال مقرر شده بودند، اجراات شان غیر قانونی می‌باشد.»
او گفت که در آن زمان برهان‌الدین ربانی، رییس جمهور کشور بود و مولوی علم را او به حیث والی بلخ مقرر کرده بود.
ریاست اداره امور در حالی که جواب روشنی نمی‌دهد، اظهار می‌دارد که
شماری از کارکرد‌های والیان دوران حکومت مجاهدین و طالبان قانونی شمرده
شده‌اند.
یکی از دستیاران صادق مدبر، رییس اداره امور که تلیفون همراه او را
جواب داد، گفت: «در مورد برخی از اجراات والی‌های دوران طالبان و حکومت
مجاهدین رییس جمهور فرمان‌هایی داده است.»
اما او مشخص نکرد که این موارد کدام‌هااند.
اما آمر حفظ تاسیسات وزارت دفاع در شمال تمام فیصله‌های هیات اعزامی
ریاست‌جمهوری و لوی سارنوالی را که بخاطر تصفیه‌ی شهرک‌های غیر قانونی،
تثبیت ملکیت‌های دولتی غصب‌شده به بلخ آمده بودند، غیر قانونی می‌داند و
آنها را متهم به قانون‌شکنی میکند.
آقای روح‌الله می‌گوید: «هیات‌های متذکره بدون در نظر گرفتن قانون و
حق قول‌اردوی 209 شاهین یک‌طرفه فیصله کرده است و ما به همان فرمان و امر
وزیر صاحب دفاع پابندهستیم.»
همچنین زلمی ویسا قومندان قول‌اردوی 209 شاهین در شمال، در ماه ثور سال
جاری در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته بود: «ما توانستیم 650 جریب زمین را در
ولسوالی دهدادی، 9500 جریب زمین را در شهرک حیرتان و 10 هزار جزیب زمین را
در دوراهی حیرتان، از نزد زورمندان دوباره به‌دست بیاوریم.»
«کروکی» آمریت حفظ تاسیسات قول‌اردوی 209 شاهین نشان می‌دهد که هزاران
جریب زمین دیگر نیز در این ساحه‌ها باید تحت تصرف این قومندانی در آورده
شود.
اما آقای رضوی می‌گوید: «قول‌اردوی 209 شاهین هیچگونه اسنادی
قابل‌اعتبار و بنیادی را در رابطه به ادعای شان ملکیت شان در ساحات
ولسوالی دهدادی، شهرک حیرتان و دوراهی حیرتان حاضر نتوانستند و بالاخره
هیات‌های اعزامی فیصله کردند که قول‌اردوی 209 شاهین هیچ ملکیتی درین
ساحه‌ها ندارد.»
هشدار والی بلخ
والی بلخ در نامه‌ی شدیداللحنی که در ماه میزان سال جاری به ارگانهای
محل و دفتر ریاست‌جمهوری فرستاده شده نوشته است در صورتی که جلو کارهای
غاصبانه‌ی قول‌اردوی 209 شاهین گرفته نشود، دروازه شهرک بندری حیرتان را
خواهند بست و این کار عواقب بدی را به دنبال خواهد داشت.
انجنیر فرهاد، آمر خدمات اجتماعی ولایت بلخ و نماینده ولایت در مورد حل
و فصل جنجال‌های زمین میان قول‌اردوی 209 شاهین و مردم، می‌گوید: «تاهنوز
در جواب این نامه از اداره ارگانهای محل و ریاست‌جمهوری هیچگونه واکنش
و جوابی دریافت نکرده‌ایم.»
اما دفتر سخنگوی ریاست‌جمهوری ابراز می‌دارد که تااکنون چنین نامه‌ای را دریافت نکرده‌اند.
همچنین مسوولان ارگانهای محل و اداره امور میگویند که چنین نامه‌ای را دریافت نکرده‌اند.
عبدالمالک صدیقی، معاون مالی و اداری ریاست مستقل ارگانهای محل در یک
تماس تلیفونی به 8صبح گفت که تا هنوز چنین نامه‌ای را دریافت نکرده‌اند.
در همین حال، صادق مدبر، رییس اداره امور نیز اظهار می‌دارد که چنین نامه‌ای به آنها نرسیده است.
ولی ذبیح‌الله اختری، آمر بخش خدمات سکتوری ولایت بلخ ارسال این نامه
را تایید کرده می‌گوید که این نامه را در ماه میزان سال جاری به آدرس
ریاست‌جمهوری و ارگانهای محل از طریق دفتر خدمات اجتماعی ولایت بلخ ارسال
کرده‌اند.
مسوولان اداره اراضی افغانستان به بهانه تبدیل شدن رییس آن اداره و کوچ‌کشی از محل کنونی‌شان، از ارایه جواب خودداری کردند.
اما مسوولان در لوی‌سارنوالی کشمش زمین در ولایت بلخ میان قول‌اردوی
209 شاهین از یک جانب و ریاست زراعت و باشندگان بلخ را از جانبی دیگر
تایید میکنند.
یکی از مسوولان لوی‌سارنوالی افغانستان که نخواست نام فاش شود گفت که
تحقیقات لوی‌سارنوالی در مورد کشمش‌های مالکیت زمین‌های تحت دعوا در ولایت
بلخ جریان دارد.
