جزییاتی از ملاقات عطامحمدنور با رییس جمهورغنی

منبع نزدیک به عطامحمدنور، والی بلخ و از متحدان سیاسی عبدالله عبدالله، تایید می‌کند که شام روز گذشته سه شنبه، آقای نور به نمایندگی از متحدان سیاسی عبدالله عبدالله، با رییس جمهورغنی پیرامون تحولات و تنش‌های اخیر‌میان ارگ و سپیدار دیدار کرده است. منبع می‌افزاید که در این ملاقات عطامحمدنور که به نمایندگی از تیم اصلاحات و همگرایی با رییس جمهور صحبت کرده، روی عملی شدن توافقنامه سیاسی و رسیدگی به خواست‌های عبدالله عبدالله، رییس اجراییه تاکید کرده است. منبع می‌گوید که عطامحمدنور با تاکید بر خواسته‌ها و انتقادات عبدالله عبدالله به رییس جمهور گفته است که تیم اصلاحات و همگرایی نه کمتر و نه بیشتر از توافق‌نامه سیاسی می‌خواهد. به نقل از این منبع، رییس جمهورغنی نیز در این ملاقات گفته است که متعهد به عملی شدنِ توافقنامه سیاسی است و در این مورد با رییس اجراییه صحبت خواهد کرد. تنش‌ها میان رهبران حکومت زمانی بالا گرفت که عبدالله عبدالله رییس اجراییه، از کارکرد رییس جمهورغنی و انحصار قدرت در ارگ‌ریاست جمهوری انتقاد نمود. با این حال گفته می‌شود شام امروز، رییس جمهور و رییس اجراییه قرار است پیرامون تنش‌های اخیر ملاقات نماید.

مختاروفایی

زندانیان طالب با چه تضمینی آزاد شده اند؟

مختاروفایی

آگاهان می‌گویند که اکثریت زندانیان طالب که در سال ۲۰۱۳ توسط حکومت از زندان‌های افغانستان آزاد شدند اکنون فرماندهی جبهات جنگ علیه دولت افغانستان را به عهده دارند.

به دنبال وقوع حمله انتحاری روز سه شنبه هفته گذشته در شهرکابل که ریاست حفاظت از رجال برجسته امنیت ملی را هدف قرار داد، شماری از شبکه های رسانه یی و شهروندان تصاویری یکتن از عاملین این حمله را پخش کرده و ادعا کردند که این فرد احمدولی قندهاری نام دارد و در سال 2013 از زندان بگرام آزاد شده است.

در سال 2013، کمیسیون رسیدگی به پرونده های زندانیان توسط حامدکرزی رییس جمهور وقت تشکیل شد که این کمیسیون با بررسی پرونده های زندانیانی که در جریان جنگ ها توسط نیروهای ناتو و نیروهای امنیتی افغان به اتهام دست داشتن در حملات تروریستی بازداشت شده بودند صدها زندانی طالب را آزاد ساخت.

سیاست طالب‌پروری حامدکرزی

احمدبهزاد نماینده مردم هرات در پارلمان می گوید که ناآرامی های کنونی حاصل طالب پروری حامدکرزی و سکوت کسانی است که در آن زمان شاهد رهایی زندانیان بودند ولی بنا بر مصلحت هایی مانع این کار نشدند.

احمد بهزاد می گوید:«سیاست طالب پروری و مهربانی با تروریست ها از زمان حاکمیت آقای کرزی شروع شد.»

این عضو مجلس نمایندگان می افزاید که در 2013 هنگامی که صدها زندانی طالب از قید آزاد شدند، حکومت اعتنایی به انتقادات مردم نکرد که حاصل آن نا امنی های کنونی در نقاط مختلف کشور است.

با این حال شاه حسین مرتضوی معاون سخنگوی ریاست جمهوری در مورد عامل حمله انتحاری هفته گذشته که 40 کشته و زخمی برجا گذاشت می گوید که تحقیقات هیات دولتی پیرامون این حمله جریان دارد و هنوز نهایی نشده است.

آقای مرتضوی در مورد هویت انتحارکنندگان و این که آنان از جمله زندانیان رها شده در سال 2013 بوده اند یا خیر چیزی نگفته و می افزاید: «تحقیقات همه جانبه در این مورد جریان دارد.»

زندانیان با تضمین رها شده اند

شجاع محمد امل رییس دفتر حامدکرزی رییس جمهور پیشین در مورد رهایی زندانیان طالب در زمان حاکمیت آقای کرزی می گوید، زندانیانی که در آن زمان رها شده اند با تضمین متنفذین ولایات، نمایندگان پارلمان و مجلس سنا آزاد شده بودند.

رییس دفتر آقای کرزی، آزادی زندانیان طالب را تصمیم فردی آقای کرزی ندانسته و می گوید: «افرادی که پیش رییس صاحب می آمدند، افراد بلندپایه و متنفذ بودند که براساس تضمین همین افراد، زندانیان آزاد می شدند.»

شجاع محمد امل در مورد این که چه تضمینی وجود داشت که زندانیان طالب پس از آزادی، دوباره به جبهه جنگ برنگردند  می گوید: «متفنذین، افراد سرشناس و بلندپایه، رهایی زندانیان را تضمین می کردند و آقای کرزی براساس همین تضمین زندانیان را آزاد می کرد.»

رییس دفتر رییس جمهور اسبق ضمن رد این ادعا که عامل حمله انتحاری  هفته گذشته از جمله زندانیانی بوده است که در سال 2013 توسط آقای کرزی رها شده است، در مورد رهایی زندانیان خطرناک می گوید: «یک تعدادی که آزاد شده بسیار محدود است و  براساس تضمین بسیار قوی رها شده اند.» آقای امل در مورد چگونگی تضمین آن عده از زندانیان رها شده که گفته می شود در جبهه جنگ حضور دارند چیزی نگفته و می افزاید که: «در این مورد معلومات ندارم.»

ساعاتی پس از گفت وگو با شجاع محمدامل رییس دفتر آقای کرزی، ایشان طی متن کوتاهی که در ایمیل فرستاد، گفته‌های قبلی‌اش را رد کرده و تاکید کرد که: «در زمان زعامت حامد کرزی رئيس جمهور پیشین افغانستان قانون اساسی نافذ  و به طبق حکم قانون اساسی قوه قضائیه، ثارنوالی، ارگان های کشفی به منظور مبارزه با جرایم و تطبیق حاکمیت قانون وجود داشت، بناً تمام قضایا به رئیس جمهور پیشین افغانستان ارتباط نمیگرفت و هر ارگان مربوط از خود مسؤلیت ها و صلاحیت های خود را داشتند.»

زندان‌ها، محل فراگیری خشونت

نصرالله ستانکزی استاد دانشکده حقوق دانشگاه کابل در مورد عوامل بازگشت دوباره زندانیان رها شده در صفوف جنگ می گوید که زندان های افغانستان جایی برای اصلاح نیست و زندانیان در مدتی که حبس می شوند جرایم جدید و خطرناک تری یاد می گیرند. این استاد دانشگاه  کابل در مورد آزادی صدها زندانی طالب که نیروهای ناتو نیز در آن ضمن ابراز نگرانی کرده و چندین تن آنان را «خطرناک» توصیف کرده بود می گوید:

« وقتی اسناد و شواهد کافی در مورد متهم وجود نداشته و میعاد زندان نیز پوره شده باشد مطابق قانون زندانی باید آزاد گردد.»

استانکزی می گوید که دولت به تربیه زندانیانی که به اتهام های گوناگون حبس می شوند توجه نکرده و همین ضعف باعث می شود آنان پس از رهایی دست به خشونت بزنند. آقای استانکزی که مشاور حقوقی حامدکرزی رییس جمهور اسبق بود، هرگونه دخیل بودنش را در جریان بررسی پرونده ها و آزادسازی زندانیان طالب رد کرده و می گوید که حکومت نمی توانست برنگشتنِ آنان را به صفوف جنگ تضمین کند.

با این حال شاه‌گل رضایی یک عضو مجلس نمایندگان می‌گوید، اکثریت زندانیانی که با وساطت حامدکرزی از زندان‌های گوانتنامو و بگرام آزاد شدند اکنون در جبهه جنگ علیه نیروهای امنیتی و مردم افغانستان حضور دارند.

این نماینده مجلس می‌گوید: «ملادستگیر یکی از خطرناک‌ترین زندانیانی بود که با وساطت حامدکرزی از زندان آزاد شد و پس از آزادی، جنگ تمام عیاری را در مقابل نیروهای امنیتی افغان در ولایت بادغیس راه انداخت.»

خانم رضایی می‌گوید که آزادی صدها زندانی طالب و پول‌های هنگفتی که از طریق شورای صلح به مصرف رسیده است، باج‌دهی بی موجب آقای کرزی در راه صلح بوده و این امر به تقویت و قدرتمندشدن گروه طالبان انجامیده است.

پایان معافیت‌های بی موجب

با این حال رییس جمهور محمد اشرف غنی، در بیانیه یی که روز دوشنبه در تالار مجلس نمایندگان ایراد کرد با اشاره به معافیت تروریست‌ها گفت: معافیت‌های بی‌موجب پایان یافته و فیصله‌های محاکم بشمول حکم اعدام تروریست‌ها عملی می‌شود. رییس جمهور هرچند واضح نساخته است که منظور از پایان یافتن معافیت رهایی صدها زندانی در گذشته بوده است یا خیر اما شاه حسین مرتضوی معاون سخنگوی ریاست جمهوری می‌گوید که پس از این هرکسی دست به عمل خشونت‌بار زده و علیه امنیت افغانستان تهدید محسوب شود قضا و محاکم در مورد آن حکم کرده هیچ‌گونه معافیتی در برابر این افراد وجود نخواهد داشت.

معاون سخنگوی رییس جمهور می‌گوید که به فرهنگ معافیت پایان داده شده و نهادهای عدلی و قضایی در مورد پرونده‌های تروریست‌ها با قاطعیت کامل حکم می‌کنند.

مرتضوی می افزاید که رییس جمهورغنی در مورد افرادی که علیه مردم اقدام به عمل تروریستی می زنند حکم داده است که این افراد هیچ گاه شامل عفو رییس جمهور نمی شود. معاون سخنگوی رییس جمهور می افزاید که رییس جمهور فیصله‌های محاکم را نیز در مورد گروه ها و افراد تروریست با جدیت کامل اجرا خواهد کرد.

قاضی شکور دادرس که یکتن از اعضای کمیسیون رسیدگی به پرونده های زندانیان طالب در سال 2013 بود، به پرسش هایی ما در مورد چگونگی بررسی پرونده ها و این که آیا زندانیان رها شده به جبهات جنگ رفته و یا موافق با دولت افغانستان عمل می کنند پاسخ نگفت.

خیمه‌ای برای قیام علیه برده‌داری مدرن

مختاروفایی

«می خواستم خواهرانم را درس بدهم و از خانواده خواسته بودم که به قتل و انتقام و ستم‌گری شان پایان بدهند، اما پدر و برادرانم مرا دشمن شان پنداشته پنج شبانه‌روز در طویله زندانی‌ام کردند. پنج شبانه‌روز با حیوانات سپری شد و هیچ کسی حق صحبت کردن بامن را نداشتند، حتی مادرم. شبی که قرار بود توسط خانواده کشته شوم، در نیمه‌های یک شب سرد و برفی با پاهای برهنه فرار کردم...»

۲۴ سال سن دارد و باشنده ولایت پکتیا است. در گوشه‌یی از یک خیابان شلوغ در کابل خیمه‌یی بر افراشته و با خط درشت نوشته است: «زنان کنیز ما نیستند!». می‌گوید از قریه و خانواده رانده شده و در ولایت پکتیا نیز کسی به اعتراضات و صداهایش وقعی نگذاشتند. حالا آمده است کابل و با بر افراشتنِ خیمه‌یی در کنار یک خیابان، می‌خواهد به قول خودش« مبارزه با برده‌داری مدرن» را آغاز کند.

خان ولی عادل که باید به خواست‌های خانواده تن داده و با دختر خوردسالی که خانواده‌اش به بد گرفته بود ازدواج می‌کرد، حالا در کابل آمده و علیه «ستم‌گری، دختر فروشی، بد دادن، انتقام‌جویی و ممانعت دختران از تحصیل» خیمه تحصن برپا و خواهانِ مبارزه‌ی همه‌گیر علیه این پدیده‌ها می‌باشد.

از چهره‌اش خستگی و بی‌خوابی آشکار است اما مرتب و مودبانه در مورد چراها و چگونگی تحصن‌اش صحبت می‌کند. تا صنف یازده در مکتب درس خوانده، اما نگاهش به پیرامون، جامعه، خانواده و چالش‌های موجود به روشنفکری می‌ماند که برای رسیدن به جامعه انسانی راه‌های زیادی را رفته و آموخته است. می‌گوید پنج روز از برپایی خیمه تحصن‌اش در خیابان دارالمان کابل می‌گذرد، اما تاکنون از نهادهای مانند کمیسیون حقوق بشر، مسوولان دولتی، وزارت امور زنان و سایر ادارات مسوول هیچ کسی به او مراجعه نکرده و خواست‌هایش را جدی نگرفته است.

او می‌افزاید، در برابر جامعه‌یی اعتراضم را بلند کرده‌ام که ظلم را روا پنداشته و مراجعه به محکمه، عفو و بخشش، تحصیل و رفتارهای انسانی را شرم دانسته و غرق در خرافات و عملکردهای غیر اسلامی است.

ولی خان عادل یک جوان روستایی و فرزند یک خانواده زراعت‌پیشه است. با بهره‌یی که از یازده سال مکتب رفتن بدست آورده جوانان محله شان را ریاضی، انگلیسی و خواندن و نوشتن آموزش می‌داد. زمانی که میان او و خانواده‌اش بر انتقام‌جویی، ممانعت خواهرانش از تحصیل و بد گرفتن  و بد دادن دختران اختلاف پیش آمد، پدر، برادران، ملاها و متنفذین او را از خانه و منطقه بیرون رانده و تهدید به کشتن کردند.

ولی‌خان می‌گوید: خواهرم را به بد داده اند و ۱۰ دختر دیگر را خانواده‌ام می‌خواهد در ازای کشته شدن برادرانم به بد بگیرند.

این جوان روستایی معترض می‌افزاید که هشت ماه قبل در مرکز ولایت پکتیا نیز خیمه‌ی اعتصاب غذایی‌اش را در برابر «ظلم روا پنداشته شده در جامعه» برپا کرده بود که پس از پنج شبانه‌روز، مسوولان محلی خیمه را خراب کرده و برایش از تکرار نشدن این کار هشدار داده بودند.

از ولی خان عادل در مورد این که دقیقاً چه چیزی او را واداشت تا نسبت به پیرامونش اعتراض کرده و از پکتیا تا کابل این کارش را ادامه دهد می‌پرسم. با آه بلند و جابجا کردن پای راستش که حدس زدم درد عمیقی را احساس می کند گفت: «خانواده‌ام یک خواهرم را در ۱۲ سالگی به بد داد و یک دختر ۲ ساله را به بد گرفت. چندی قبل دو برادرم کشته و دوتن شان زخمی شدند. حالا خانواده‌ام می‌خواهد از قاتلین ۱۰ دخترشان را به بد بگیرند. خواست پدرم ۱۰ دختر است اما ملاها و متفذین ۶ دختر فیصله کرده اند که به با این کار ناروای آنان به شدت مخالت کردم.»

او می‌گوید که براساس خواست خانواده‌اش ضمن قبول  همه تصامیم آنان در این مورد، باید با یکی از دخترانی که به بد گرفته می‌شوند ازدواج کند. عادل می‌افزاید: «بد گرفتنِ دختران بی‌گناه و مظلومی که هیچ سهمی در جنایت مردان ندارند کنیز گرفتن و گناه است. این یعنی برده داشتن است. برده‌داری مدرن و من خواستم با این برده‌داری مبارزه کنم.»

ولی‌خان در حالی که صدایش را بغض می‌گیرد ادامه می‌دهد: خواهرم را که به بد داده بودند از بس که ظلم و ستم دیده است تاکنون سه بار به قصد خودکشی زهر خورده اما زنده مانده است.»

وقتی از این که به دلیل اعتراض علیه خانواده‌اش در برابر بد گرفتن، بد دادن و انتقام‌جویی مورد نفرت آنان و اطرافیان شان قرار گرفته و بارها لت و کوب شده است یادآور شد، خواستم بیشتر توضیح دهد.

پایش را به درد داشت جابجا کرد و آرام گریست. نمی‌توانست صدایش را بلندکند، چون نمی‌خواست آن طرفتر پسران جوانی که برای پیوستن به این اعتراض گردهم نشسته بودند صدای گریه‌اش را بشنوند. پس از یک سکوت طولانی گفت من برای خودم گریه نمی‌کنم. برای خودم اعتراض نکرده‌ام، برای خواهرانم، برای دخترانِ بی‌گناهی که زیر ظلم و ستم کشته شده و وحشیانه با آنان رفتار می‌شوند گریستم. با گلوی بغض‌گرفته‌اش از این که در جریان صحبت نتوانست جلوِ گریه اش را بگیرد معذرت خواست و گفت بیاد خواهر یتیمم افتادم که در خانه همچنان زیر شکنجه و ستم هر روز مرگ را تجربه می‌کند، من خوشبختم که فرار کردم، اما آن‌ها همچنان شکنجه می‌شوند.

ولی‌خان عادل  که تجربه‌ی تلخ اعتراض در پکتیا را نیز چشیده است، می‌گوید این بار با برافراشتنِ خیمه‌ی اعتراض در کابل نیز، بجای شنیدنِ خبرهای خوش از خانواده‌اش، تماس‌های برای تهدید به مرگ دریافت می‌کند. او در پاسخ به این پرسش که مادر و خواهرانت که شاهد ظلم و ستم‌گری اند در این اعتراض از تو حمایت می‌کنند یا خیر می‌گوید: «مادرم زاده‌ی همین اوضاع است و بد دادن، بد گرفتن، انتقام‌جویی و کشتن را روا می‌داند. اما خواهرانم که من آنان را اندکی درس داده‌ام، با من موافق اند اما از مظلومیت کاری از دست شان بر نمی‌آید.»

ولی خان که از پنج روز بدینسو در خیمه‌ی تحصن بسر می‌برد می‌گوید تاوقتی به خواست‌هایش از سوی خانواده، شورای علما، شوراهای ولایتی و رییس جمهور رسیدگی نشود به تحصن خود ادامه می‌دهد.

عادل خواست‌هایش را از خانواده‌اش چنین بر می‌شمارد:

-         با دشمنان خویش دشمنی دیرینه را بدون انتقام‌گیری به شکل صلح آمیز و قانونی به پایان برسانند.

-        از بد دادن و بد گرفتن دختران جلوگیری کنند.

-          به خواهرانم اجازه درس خواندن را بدهند.

-        خواهرانم را در مقابل پول نفروشند.

-        و زمین‌های غصب شده مردم را دوباره با مالکان آن مسترد کنند.

ولی خان عادل که در مقابل خیمه‌اش با خط درشت خطاب به رییس جمهور نوشته است: «جناب رییس جمهور! چرا در حکومت شما دختران به بد داده می‌شوند؟» می‌افزاید تا وقتی که رییس جمهور بصورت قاطعانه در مقابل بد دادن و بد گرفتن دختران وعده‌ی مبارزه نداده و شوراهای علما و شوراهای ولایتی علیه این پدیده زشت و غیراسلامی تصمیم نگیرند، به تحصن ادامه خواهد داد.

عادل در حالی که با گلایه از بی‌مهری بانوان سیاست‌مدار و اعضای پارلمان نسبت به اعتراضش یاد آور می‌شد، با اشاره به صفحات شبکه‌های اجتماعی و موج حمایت‌های مردمی از حرکت او ابراز خرسندی کرده و گفت من امیدوارم تا روزی خانواده ام خواسته‌های انسانی‌ام را پذیرفته با خوش‌آمدگویی و آفرین از من در محل زندگی‌مان استقبال کنند.