پولیس بلخ، ده‌ها خانه را با خاک یک‌سان کرد

در پی کشمکش‌ها بر سرِ ادعای غصبی بودنِ زمین‌های شهرک نوِ علی آباد، نزدیک به دوصد منزل در این شهرک ویران شدند. ساحه‌ی که این خانه‌ها در آن ساخته شده بودند بنام شهرک نوِ علی‌آباد است و در عقب ساختمان جدید دانشگاه بلخ موقعیت دارد. زمین آن توسط افراد وابسته به محمد محقق به مردمان هزاره توزیع شده و وابستگان عطامحمدنور ادعای مالکیت آن را دارند.

داوری در مورد این‌که ادعای کدام طرف حقیقت است دشوار می‌باشد، چون هر دو طرف پرونده‌های سنگین اتهام غصب هزاران جریب زمین را در بلخ باخود حمل می‌کنند.

اما دردناک و شکننده تر از همه این است که گفته می‌شود پولیس به دستور عطامحمدنور به این منطقه یورش برده و خانه‌های مردم را با خاک یکسان کرده است. مردم را لت و کوب و زخمی کرده و گفته اند به احدی جواب‌گو نمی‌باشند.

کمال سادات، فرمانده امنیه بلخ در مورد یورش پولیس برای ویرانی خانه‌های مردم علی‌آباد اظهار بی‌خبری کرده و گفته است که در این قضیه دخیل نیست. پولیس در محل، به مردم گفته اند که در مورد ویرانی خانه‌های تان اجازه‌ی عباس ابراهیم‌زاده نماینده‌ی تان را در مجلس باخود داریم. ساعتی بعد آقای ابراهیم زاده با نشر اعلامیه‌یی در تلویزیون شخصی اش «مهر» یورش پولیس و بی‌خانمان شدن مردم شهرک نو علی‌آباد را در روزهای دشوار رمضان شدیدا محکوم کرده و در این مورد اظهار بی‌خبری کرد. شاهدان عینی، از زخمی شدن پنج تن و لت و کوب نزدیک به بیست تن توسط پولیس خبر داده و می‌گویند که نیروهای مسلح با قلدوری و بی‌رحمی کامل، خانه‌های مردم را ویران کردند.

خوب تصور کنید که زمین‌ها غصبی و چورشده توسط هزاره‌های وابسته به محمد محقق باشد، اما فرزند دانای میهن، چگونه در چنین روزهای دشوار دستور می‌دهد که همشهریان‌اش خانه‌ به دوش شوند؟

منظورم از روزهای دشوار، تنها ماه رمضان نیست، روزهای دشوار می‌تواند اوضاع شکننده‌ی اجتماعی و سیاسی باشد که همه چیز دارد بسوی قومی و سمتی شدن به پیش می‌رود.

این سناریوهاُ واقعا آدم را می‌ترساند، چون بسادگی می‌تواند پیش‌زمینه‌هایی برای شکل‌گیری تباهی مردم تحت نام قوم و مذهب و سمت باشد. هرچند صلاح مملکت خویش خسروان دانند، اما باید بدانیم که حرکتِ امروز پولیس بلخ که گفته می‌شود به دستور آقای نور سرپرست ولایت بلخ انجام شده است، می‌تواند به فاجعه‌یی بیانجامد که در چنین اوضاع آشفته دامنِ او و هم‌پیمان سیاسی‌اش محمد محقق را بگیرد.

در یک‌قدمی تحولات مهم

- سه هزار جنگجوی داخلی و ۷۰۰ جنگجوی خارجی در دو نقطه‌ی استراتژیک ولای فاریاب تجمع کرده و تصمیم انجام حملات تهاجمی بالای ولسوالی‌های قیصار و المار را دارند.

- فاریاب از ولایت‌هایی است که قربانی وعده‌ها و رویکرد فاشیستی رییس جمهور غنی شده و تاکنون هیچ‌کسی از این ولایت در یک پست مهم حکومتی گماشته نشده و نخواهد شد.

- روند انتقال جنگ به شمال و سقوط ولایت فاریاب در برنامه‌های ارگ‌نشینان است و جنرال دوستم و عطامحمدنور به کمک مردم جلوی این خیال آنان را خواهد گرفت.

- پس از شکل‌گیری اتحاد احزاب جنبش و جمعیت، اکنون قرار است ده‌هزار نیروی مردمی علیه طالبان در سراسر ولایت فاریاب بسیج شود.

- همه روزه تماس‌های تلفنی میان جنرال دوستم و عطامحمدنور برای هماهنگی بیشتر در مورد اوضاع شمال جریان دارد.

-----

این‌ها گفته‌های یک مقام ارشد حزب جنبش و نزدیک‌ترین شخص کلیدی جنرال دوستم در ولایت فاریاب است که در جریان صحبت مفصلی که باوی داشتم ارایه کرد. رحمت‌الله ترکستانی، قبلاً رییس شورای ولایتی فاریاب بود و اکنون ضمن عضویت در این شورا، رییس شورای ولایتی حزب جنبش در این ولایت است. او لحن اعتراضی نسبت به رییس جمهور دارد و از خشم هواداران جنرال دوستم در برابر وعده های اشرف غنی سخن می‌زند.

آنچه را این مقام ارشد حزب جنبش در مورد برنامه‌های مشترک عطامحمدنور و جنرال دوستم در شمال می‌گوید، دو اتفاق مهمی را در پی خواهد داشت:

۱-  تحول مهم در بدنه‌ی نظام و سطح رهبری حکومت

 ۲- دگرگونی در اوضاع شمال و مسلط شدن ملیشه‌های مسلح جنبش و جمعیت بر اوضاع.

جدی نگیرید!

8 ازبیکستانی عضو گروه جندالله، 4 مولوی عرب‌تبار و بیشتر از 150 جنگجوی مسلح وابسته به جندالله و طالبان در یکی از آرام‌ترین نقاط شمال که ولایت سمنگان است جابجا شده و مصروف سربازگیری و تبلیغ می‌باشند. فعالیت این گروه از  چندین ماه بدین‌سو در ولسوالی دره‌صوف پایین جریان دارد و جنگجویان این گروه توسط شخصی بنام مولوی سعدی از فرماندهان رژیم طالبان در آن منطقه فرماندهی می‌شود. من تاکنون چندین بار تلاش کردم این موضوع را رسانه‌یی ساخته تا مردم و نهادهای امنیتی این مساله را جدی بگیرند، اما مقامات امنیتی سمنگان ضمن رد این مساله، حضور عناصر وابسته به داعش و طالبان را در این ولایت شایعه می‌دانستند. گروه جندالله که ماه حمل بیعت‌اش را با داعش اعلام کرد، اکنون به نمایندگی از خلافت اسلامی البغدادی حرف می‌زند و طالبان هم بدون آنان راه نمی‌روند.

جنگجویان طالبان در یکی دشت‌های ولایات شمال در حال گرفتنِ عکس یادگاری

تازه‌ترین اطلاعات از منطقه می‌رساند که نزدیک به یک‌هزار خانواده در قریه‌های بیانان، بغک، درک، دایکندی و زیدوری حمایت شان را از این گروه اعلام کرده و جنگجویان طالبان و جندالله به مردم هشدار داده اند که در صورت همکاری با دولت، خانه‌ و کاشانة شان پس از تصرف کامل این ولسوالی ویران خواهد شد. مبلغین این گروه مرام‌نامة داعش را به مردم ابلاغ می‌کنند و در تازه‌ترین تحرکات شان، شب یک‌شنبه  با حمله بر پاسگاه پولیس 5 پولیس را به شکل‌ بی‌رحمانه‌یی کشتند. تازه‌ترین روایت از منطقه می‌رساند که قوماندان الماس، از فرماندهان نظامی اسبق حزب جنبش که مدتی با حزب جمعیت نیز همکار بوده با شماری از افرادش به این گروه پیوسته است.

در یک کلام می‌خواهم بگویم که داعش در لباس جندالله، در شمال افغانستان حضور فعال دارد. من در صحبت‌های متعدد با مقامات امنیتی، وقتی حرفی از تحرکات داعش می‌زنم، همه می‌خندند و داعش را شایعة‌ی بیش نمی‌دانند.

همان‌گونه که نیروهای امنیتی و حکومت حضور و جابجایی صدها جنگجوی ازبیکستانی را همراه با خانواده‌های شان در جریان زمستان سال 1393 در شمال نادیده گرفته و شایعه می‌دانستند اکنون  نیز حضور وسیع و تلاش‌های پی‌گیر عناصر وابسته به داعش را جدی نمی‌گیرند.

همان‌گونه که غفلت زمستانی نیروهای امنیتی و حکومت در قبال جابجایی تروریست‌های منطقه‌یی در شمال بحران آفریده و جنگ شمال را تشدید بخشید، غفلت در برابر برنامه‌های عناصر وابسته به داعش در شمال نیز، می‌تواند فاجعه‌یی بزرگ‌تر از این‌روزها بیافریند. ‌(مختار وفایی)

تغییر مسیر در جنگِ شمال

جنگ در کندز فروکش کرده، طالبان شکست خورده و ایستادگی نیروهای امنیتی افغان، آنان را از رسیدن به خواست‌های بهاری شان نا امید ساخته است.  جنگ اکنون تغییر مسیر داده و گروه‌هایی از تروریست‌های داخلی و منطقه‌یی از ولایت‌های مختلف شمال وارد بغلان شده اند. تحرکات این گروه‌ها طی چند روز گذشته در بغلان نیز با جواب دندان‌شکن نیروهای امنیتی به فرماندهی جنرال امین‌الله امرخیل مواجه شده است. 

گروه‌هایی از جمله افراد قدرتمند وابسته به حزب اسلامی از مدت‌ها در تلاش اند تا جنرال امرخیل را وادار به استعفا و یا از فرماندهی این ولایت برکنار کنند. امرخیل رفتار بی‌رحمانه‌یی در مقابل تروریست‌ها و گروه‌های جنایت‌کار دارد و طی بیشتر از یک‌‌سال گذشته، بساط بسیاری از گروه‌های رهزن، اختطاف‌چی، بچه‌باز، تروریست و دهشت‌گری را از بغلان برچیده است.  باری از یک مقام ارشد وابسته به حزب اسلامی در بغلان در مورد چرایی مخالفت شان با امرخیل پرسیده بودم. او بمن گفت: «جنرال امرخیل در ناآرامی‌های بغلان دست دارد.»

امرخیل با رد این ادعا گفته بود، این اتهام خنده‌آور، در پاسخ به سرکوب شدنِ گروه‌های رهزن و دهشت‌گری است که از آنان دستور می‌گیرند. امرخیل بارها با صراحت از اعضای پارلمان، جنرال‌های پایتخت‌نشین، اعضای شورای ولایتی و قدرتمندان محلی که در نآآرامی‌ها و خلاف‌ورزی‌ها در بغلان دست داشته اند نام‌برده و به آنان هشدار داده است که از رفتارهای مافوق قانون شان دست بردارند.

دقیقاً در همین روزهایی که بغلان نیازمند امرخیل است، تلاش دست‌های قدرتمندی در درون نظام برای کنار زدنِ امرخیل از فرماندهی امنیه بغلان شدت یافته و نشر خبرهای مبنی بر برکناری او، موج نا امیدی مردم و قوت‌گرفتن تروریست‌ها را به همراه خواهد داشت.من بارها با جنرال امرخیل مصاحبه داشته ام، جرئت او به عنوان یک فرمانده، در گفتنِ حقایق به یک روزنامه‌نگار برایم ستایش‌ برانگیز است. من مطمئنم که مردم شمال، تلاش‌ها و فداکای‌هایی فرماندهان و مبارزانی را که این‌روزها از رسیدنِ دست‌های ناپاک تروریست‌ها به یخن شان است جلوگیری می‌کنند، هیچ‌گاه فراموش نخواهند کرد.

مختار وفایی

جنگ عادلانه با شمالِ ناآرام

آنچه امروز در شمال جریان دارد، نتایج برنامة سنجیده شدة شبکه‌های استخباراتی و تروریستی در تبانی با مهره‌های کلیدی حکومت طی چند سال اخیر است که در پیِ عادلانه‌سازی جنگ در افغانستان صورت می‌گیرد.

(1  این روند از ترور و تبدیلی چهره‌های ضد طالب از سطح رهبری نیروهای امنیتی و ادارات ملکی در شمال و جابجایی مهره‌های «طالب‌پرور» از سال 2009 آغاز شد که قربانیان زیادی تاکنون گرفته است.

جنرال داوود، جنرال شاه جهان نوری، جنرال سید خیلی و ...از قربانیانِ برجسته‌یی این روند بودند. مراد علی‌مراد، فرمانده قول اردوی 209 شاهین، جنرالی که به بی‌رحمی در مقابل طالبان مشهور است نیز از قربانیان این روند است. او در مدت ماموریت‌اش در شمال، طالبان را به شدت سرکوب کرد و بدنبال آن، حامدی کرزی او را به ماموریتی در کابل گماشت که دستش از شمال کوتاه شد.

(2 پس از ترور و تبدیلی چهره‌های ضد طالب در شمال، مهره‌هایی در نقش مدیریت و رهبری روند انتقال جنگ به شمال جابجا شدند. زلمی ویسا، فرمانده اسبق قول اردوی 209 شاهین، عبدالنبی الهام، فرمانده اسبق امنیه فاریاب، حاجی غلام سخی، والی اسبق کندز، نمونه‌های اندکی از چهره‌هایی اند که در جابجایی و انتقال جنگ و جنگجویان طالبان در شمال نقش رهبری را داشته اند.

- همکاری زلمی ویسا با شبکة حقانی و طالبان بصورت مستند از رسانه‌های بین‌المللی نشر شد که از سوی حکومت نادیده گرفته شد.

- عبدالنبی الهام، از فرماندهان ارشد رژیم امارت اسلامی بود که به مقام فرماندهی امنیه فاریاب رسید و در مدت دوسال ماموریت‌ حکومتی اش، طالبان را در این ولایت تقویت کرد.

- حاجی غلام‌سخی، نزدیک به یک‌‌سال والی کندز بود. او یک خان و ارباب محلی در بغلان و از فرماندهان ارشد حزب اسلامی و طالبان در رژیم امارت اسلامی بود. سال گذشته در جریان نبردهای شدید طالبان با نیروهای امنیتی، محموله‌های غذایی و تسلیحاتی که او به طالبان می‌فرستاد بصورت مستند از سوی نیروهای امنیتی در کندز توقیف شده بود.

این‌ها تنها سه نمونة کوچک از ماموران بلندپایة حکومتی که برای تقویت و رهبری طالبان در شمال گماشته بودند هستند. وضعیت کنونی شمال، به ‌یکبارگی اتفاق نیافتاده است. برنامه‌یی است مهندسی شده روی میز حکومتی‌هایی ارگ‌نشین که خواهان عادلانه‌سازی جنگ در افغانستان هستند.

مختار وفایی